Het Online Museum De Bilt wil het culturele erfgoed van de gemeente bij elkaar brengen op één website. Anne Doedens is historicus en initiator en bestuurssecretaris van het Online Museum De Bilt. Op zijn naam staan meer dan 100 historische publicaties, waaronder vele boeken. We vroegen hem om één oorlogsverhaal uit het OMDB te noemen dat nooit vergeten mag worden. Dit is zijn antwoord:
‘Onlinemuseumdebilt viert de Bevrijding. Samen met de historische verenigingen. Ook op onze site staat een apart bevrijdingsdossier. Sedert 1945 was er in ons land geen onderdrukking en oorlogsgeweld . Dat is uniek. Geschiedenis maakt je daarvan bewust. Dappere mensen hadden in de kernen van onze gemeente de moed de strijd voor de vrijheid aan te gaan, zonder zichzelf voorop te stellen.
Zoals Lodie Voûte die achter Rustenhove woonde. Hij accepteerde de leugen en het bedrog van de bezetter niet. Met zijn broer maakte hij in 1940 het eerste verzetsblad in Nederland. Dat was levensgevaarlijk. De strijd voor het vrije woord en tegen onderdrukking was toen en is nu en straks de moeite meer dan waard.
Alle artikelen in het OMDB over de tweede wereldoorlog in Maartensdijk, Hollandsche Rading, Groenekan, Westbroek, De Bilt en Bilthoven vindt u in onderstaande tabel. Onder de tabel vindt u informatie over het gebruik van de tabel.
Het artikel over Lodie Voûte vindt u met de zoekterm ‘krant’.
| Titel | Auteur | Bron | Publicatiedatum | Hyperlink | Info: | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Het herdenkingsmonument bij Jagtlust | Redactie | OMDB | 19-6-2018 | Klik hier... | Bij het gemeentehuis Jagtlust in Bilthoven staat een monument ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het stelt een leeuw voor met op ... | |||
| Een trieste Bevrijdingsdag in Westbroek | Redactie | OMDB | 3-7-2018 | Klik hier... | Afgebeeld is het monument ter herinnering aan de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Westbroek. Hier staan ook de namen van de op 5 mei ... | |||
| Van Ravenswaay, burgemeester in Oorlogstijd | Redactie | OMDB | 3-7-2018 | Klik hier... | In 1943 kreeg De Bilt een burgemeester die lid was van de NSB. Hij heeft die functie bijna twee jaar waargenomen. Cornelis van Ravenswaay was ... | |||
| De werken bij Griftenstein | Redactie | OMDB | 9-7-2018 | Klik hier... | Aan weerszijden van de Utrechtseweg, vlakbij de benzinestations, kan men nog altijd de resten zien van een infanteriestelling die bekend staat als de Werken bij ... | |||
| De Nederlandse Volksdienst in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 10-7-2018 | Klik hier... | Afgebeeld is een bijeenkomst in de open lucht van de Nederlandsche Volksdienst. Die vond in 1942 plaats in de muziektent op de hoek van de ... | |||
| Het nieuws van de bevrijding in De Bilt | Redactie | OMDB | 10-7-2018 | Klik hier... | Afgebeeld is de intocht van de militairen van het 49th Reconnaissance Regiment, de Polar Bears, op 7 mei 1945 bij Fort De Bilt. | |||
| De isolatie van Joden in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 15-7-2018 | Klik hier... | Dit bordje Joden niet gewenscht werd in 1941 of 1942 geplaatst in de Raiffeisenlaan in Maartensdijk. (Collectie het Utrechts Archief) Dat deel van het dorp ... | |||
| Pim Boellaard, verzetsman | Redactie | OMDB | 24-7-2018 | Klik hier... | W.A.H.C. Boellaard, roepnaam Pim (1903 - 2001), was een Nederlandse verzetsman en ondernemer. In 1938 kwam in hij De Bilt wonen in het Kloosterpark ... | |||
| De forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie | Redactie | OMDB | 24-7-2018 | Klik hier... | De Nieuwe Hollandse Waterlinie, die in de negentiende eeuw ontwikkeld werd, bestond uit terreinen die men onder water kon zetten en uit forten. Drie forten ... | |||
| Het Verloren Kerkhof | Redactie | OMDB | 25-7-2018 | Klik hier... | Een ouderwetse dodenakker, bestemd voor andersdenkenden, stond er boven het artikel in de Vierklank van 24 oktober 2017. Op de foto ziet men het toegangshek. | |||
| Eerste Nederlandse verzetskrant kwam uit Maartensdijk | Redactie | OMDB | 6-8-2018 | Klik hier... | Afgebeeld is het eerste exemplaar van het eerste Nederlandse ondergrondse verzetsblad, het Bulletin, dat werd uitgegeven in Maartensdijk. Het werd samengesteld en geproduceerd door de ... | |||
| Het monument voor een neergestorte Amerikaanse bommenwerper | Redactie | OMDB | 6-8-2018 | Klik hier... | Op de foto zien we een monument dat op 28 mei 2014 in Groenekan werd onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning van een Amerikaanse bommenwerper ... | |||
| De Nationale Jeugdstorm in Bilthoven | Redactie | OMDB | 14-8-2018 | Klik hier... | Op deze foto staan jongens in het gelid tijdens een kamp van de Nationale Jeugdstorm in Bilthoven in 1934 of 1935. In het midden staat ... | |||
| De evacuatie van Achttienhoven en Westbroek | Redactie | OMDB | 18-8-2018 | Klik hier... | Hier ziet men een schets van een afbeelding op een houten bank, opgesteld in het bejaardenhuis De Rustenburcht in Ursem. De afbeelding waarin de titel ... | |||
| Wim Sassen ontsnapt uit Fort Blauwkapel | Redactie | OMDB | 24-8-2018 | Klik hier... | Afbeelding: Blauwkapel in 2013 (foto HenkvD Wikipedia). Op kerstavond 1945 ontsnapte de oorlogsmisdadiger Willem Sassen uit Fort Blauwkapel waar hij gevangen gezet was. Men vertelt ... | |||
| De Bevrijding van Maartensdijk | Redactie | OMDB | 11-11-2018 | Klik hier... | Op 7 mei 1945 reden Engelse bevrijders als eerste Maartensdijk binnen. Hier zijn deze Polar Bears die met hun half tracks naar het dorp reden ... | |||
| Willy van der Heide, schrijver van jeugdboeken | Redactie | OMDB | 4-12-2018 | Klik hier... | Willy van der Heide is bekend als schrijver van de Bob Evers serie, jeugdliteratuur die destijds verslonden werd. Hij woonde korte tijd op de Hasebroeklaan ... | |||
| Een burgemeester in crisis- en oorlogstijd | Redactie | OMDB | 31-12-2018 | Klik hier... | Op deze foto zien we het complete gemeentelijke apparaat, bestuurders en ambtenaren van Maartensdijk in 1936. (Foto collectie Koos Kolenbrander, geplaatst met diens toestemming). | |||
| Het verzet in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 31-12-2018 | Klik hier... | Afgebeeld zijn leden van de Maartensdijkse knokploeg: v.l.n.r. Karel de Ridder, Gert Mastenbroek, Boetje Hommes, Rijk de Nooij, Huib Doornenbal en een onbekende. | |||
| Neergehaald in de oorlog: sergeant vlieger Jansen uit De Bilt | Redactie | OMDB | 5-2-2019 | Klik hier... | Sergeant-vlieger Wilhelmus Johannes Gijsbertus Jansen, geboren op 23 november 1915 in De Bilt, vlieger bij de Koninklijke Marine Luchtvaart Dienst, werd in zijn Lockheed Hudson ... | |||
| Westbroek en de Slag in de Javazee | Redactie | OMDB | 5-2-2019 | Klik hier... | Op 27 februari 1942 leverde een geallieerd eskader onder leiding van schout-bij-nacht Karel Doorman slag tegen de Japanners in de Javazee. De toen 29-jarige luitenant-ter-zee ... | |||
| Concentratiekampen en verzetsmensen uit de Bilt | Redactie | OMDB | 5-2-2019 | Klik hier... | Op de erelijst van gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in het gebouw der Tweede Kamer, komt een aantal uit het gebied van de huidige gemeente ... | |||
| Het verzet in De Bilt en Bilthoven: fotograaf Salomon de Wolf | Redactie | OMDB | 11-2-2019 | Klik hier... | Er waren in De Bilt en Bilthoven vele vormen van verzet tegen de Duitse bezetter. Men leest in het artikelHet verzet in onze gemeente ... | |||
| Bilthovense oorlogsslachtoffers in 1944 | Redactie | OMDB | 12-2-2019 | Klik hier... | Afgebeeld is Rembrandtlaan 74, Sursum Corda of De harten omhoog (foto: Henk van de Bunt, Vierklank). Dit pand is een herinneringsoord van betekenis in Bilthoven. Koerierster … | |||
| Duitse troepen en bunkers in Bilthoven | Redactie | OMDB | 20-2-2019 | Klik hier... | Afgebeeld is een bunker van een bunkercomplex gebouwd in de driehoek tussen de Bilderdijklaan, Tollenslaan en Hasebroeklaan. (Foto: collectie d’Oude School) | |||
| Pim Reijntjes, verzetsman | Redactie | OMDB | 22-2-2019 | Klik hier... | Pim Reintjes (1919-2014) uit Hollandse Rading kende een veelbewogen leven. Tijdens de oorlog was hij actief in het verzet en overleefde hij twee concentratiekampen. | |||
| De april-meistakingen in De Bilt | Redactie | OMDB | 4-3-2019 | Klik hier... | In 1943 vonden in heel Nederland de april-meistakingen plaats. In De Bilt waren opvallend veel werknemers bij de stakingen betrokken. Hierboven ziet men een besluit ... | |||
| Het Nederlands Brandweerorkest | Redactie | OMDB | 5-3-2019 | Klik hier... | Het Nederlands Brandweerorkest is gevestigd in Bilthoven. Vroeger werd deze vereniging de Brandweerharmonie genoemd. Het is het enige brandweerorkest in Nederland. Onderdelen van de vereniging ... | |||
| Een joods echtpaar uit Maartensdijk | Redactie | OMDB | 5-3-2019 | Klik hier... | Op deze foto is het joodse echtpaar Leipold te zien met getuigen en familie tijdens hun bruiloft in Maartensdijk. | |||
| De bevrijding: herinneringen van Luise Kramer-Scheffels | Redactie | OMDB | 12-3-2019 | Klik hier... | In het dagboek van Luise Kramer-Scheffels kan men lezen: 4/5: Holland capituleert. Eindelijk. 6/5: De laatste twee dagen een gekkenhuis, kinderen met oranje mutsen, vlaggetjes, ... | |||
| De bevrijding: herinneringen van Herman von der Dunk | Redactie | OMDB | 14-3-2019 | Klik hier... | De dag na het capitulatienieuws verscheen de eerste groene jeep in de Van der Helstlaan met twee rode baretten op breed lachende en zwaaiende zeer ... | |||
| De bevrijding: herinneringen van Peter Hoefnagels | Redactie | OMDB | 14-3-2019 | Klik hier... | De jazz-band. Ik zou voor zaterdag flink gaan oefenen. In het dorp op het Emmaplein was een houten muziektent opgetrokken. Hij was leeg nu, zo vroeg ... | |||
| Rommel op Jagtlust | Redactie | OMDB | 15-3-2019 | Klik hier... | In 1943 vorderde de Duitse Wehrmacht Jagtlust, dat tot dan toe als gemeentehuis van De Bilt was gebruikt. Het werd het hoofdkwartier van het achtentachtigste ... | |||
| Monument voor een neergestorte B17 | Redactie | OMDB | 25-3-2019 | Klik hier... | In de tuin van Soestdijkseweg 15 in de Bilt staat een bijzonder monument. Vijf stangen komen vanuit de grond omhoog en buigen op verschillende plekken ... | |||
| Eduard Veterman, kunstenaar en verzetsman | Redactie | OMDB | 28-3-2019 | Klik hier... | De joodse Eduard Veterman was toneelschrijver en regisseur in Den Haag, later Amsterdam waar hij kort aan De Hollandse Schouwburg verbonden was. Tijdens de Tweede ... | |||
| De bevrijdingsdag van een joodse onderduiker | Redactie | OMDB | 29-3-2019 | Klik hier... | Walter Maas maakte de bevrijding mee in Bilthoven. Hij werd bekend doordat hij in 1949 de stichting Gaudeamus oprichtte, die de moderne muziek wil bevorderen. | |||
| Feest bij de bevrijding | Redactie | OMDB | 29-3-2019 | Klik hier... | Burgemeester Van der Borch viert de bevrijding aan de arm van enkele jongedames. (Foto het Utrechts Archief) De burgemeester, die in 1943 vervangen door de NSB-er Van Ravenswaay, nam ... | |||
| De Duitse capitulatie | Redactie | OMDB | 29-3-2019 | Klik hier... | De overgave van de Duitse troepen werd geregeld in De Bilt. De opperbevelhebber in Nederland was generaal Christiansen. Hij liet de onderhandelingen over de details ... | |||
| Incidenten bij de bevrijding | Redactie | OMDB | 29-3-2019 | Klik hier... | Toen op 4 mei bekend werd dat het Duitse leger zich had overgegeven, waren veel Duitse soldaten daarvan nog niet doordrongen. Zij stonden niet toe ... | |||
| 9 oktober 1944: een rampdag voor De Bilt | Redactie | OMDB | 15-4-2019 | Klik hier... | Afgebeeld is de Stenen Man op de fusilladeplaats van Kamp Amersfoort. (Foto: Anne Doedens). Dertien inwoners van De Bilt gingen via dat kamp hun dood ... | |||
| Dossier bevrijding | Redactie | OMDB | 15-4-2019 | Klik hier... | In het overzicht hieronder proberen we de bijdragen over de bevrijding van de dorpen van de huidige gemeente De Bilt op deze site in een kader ... | |||
| Herdenking en protest op 4 mei 1969 | Redactie | OMDB | 22-4-2019 | Klik hier... | Tijdens de nationale dodenherdenking van 1969 waren er op verschillende plekken in Nederland incidenten. In Bilthoven vond een protest plaats van ongeveer dertig leerlingen, oud-leerlingen | |||
| Zeepfabrieken Bilthoven | Redactie | OMDB | 15-5-2019 | Klik hier... | De N.V. ZeepfabriekenBilthoven aan de Rembrandtlaan 18 in Bilthoven (Bron: Geheugen van Nederland). Het bedrijf was hier gevestigd van 1938 tot 1941. | |||
| Ferdi van der Ham, een verzetsheld uit Bilthoven | Redactie | OMDB | 10-6-2019 | Klik hier... | Ferdi van der Ham was een verzetsheld uit Bilthoven. In de zomer van 1941 zeilde hij nog met zijn vrienden op de Loosdrechtse Plassen. | |||
| Verzetsstrijdster Jacoba van Tongeren en Groenekan | Redactie | OMDB | 11-9-2019 | Klik hier... | In de Vierklank van 11 mei 2016 beschreef Henk van de Bunt de vier mei-viering van dat jaar in Groenekan. Hij citeerde daarbij Groenekanner Julius ... | |||
| Montessorischool van 100 jaar kan veel verhalen | Redactie | OMDB | 2-10-2019 | Klik hier... | Schrijf eens een stukje over de lagere school voor de jubileumschakeltjes, dat zal je maar gevraagd worden, schrijft Ireen bij het 50-jarig jubileum van de ... | |||
| Hans Hellendoorn, comandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in De Bilt | Redactie | OMDB | 7-11-2019 | Klik hier... | In september 1944 gaf de regering in ballingschap uit Londen de opdracht aan de diverse verzetsgroepen in Nederland zich te bundelen. Al of niet met ... | |||
| De kinderen van Versteeg moeten onder de wol: over ir. Willem Hupkes | Redactie | OMDB | 9-11-2019 | Klik hier... | De kinderen van Versteeg moeten onder de wol. Zo luidde in 1944 een codebericht van Radio Oranje vanuit Londen voor ir. Willem Hupkes, president-directeur van ... | |||
| De uitdeling van Zweeds wittebrood | Redactie | OMDB | 20-11-2019 | Klik hier... | Op de foto zien we hoe tegen het einde van de oorlog op het terrein van Inventum aan de Leijenseweg en de Brandenburgerweg Zweeds wittebrood ... | |||
| Philip de Leeuw, verzetsman | Redactie | OMDB | 21-11-2019 | Klik hier... | Philip de Leeuw, die was ondergedoken in Bilthoven, gaf leiding aan de aanslag op de spoorlijn Utrecht-Amersfoort in november 1944. Dit koste het leven van... | |||
| Oorlogsgeheimen: Overval op het politiebureau van Maartensdijk | Redactie | OMDB | 22-11-2019 | Klik hier... | Voorjaar 2013 zond omroep Max de serie Oorlogsgeheimen uit: een televisieserie over zoektochten naar het verleden. Aflevering De knokploeg van mijn vader. | |||
| De Bilthovensche Courant na de bevrijding | Redactie | OMDB | 26-11-2019 | Klik hier... | In 1941 werden de Biltsche Courant en de Bilthovensche Courant opgeheven. Na de oorlog was de Bilthovensche Courant de eerste die weer verscheen. | |||
| Smeerstation De Bilt: hulp aan gevangenen | Redactie | OMDB | 27-11-2019 | Klik hier... | Afgebeeld is Lucia Henriette Maria Agnes Ziegenhardt (1907-1980), die met haar mans naam bekend stond als Loes van Overeem. | |||
| Beukennootjes in de hongerwinter | Redactie | OMDB | 3-12-2019 | Klik hier... | Toen in de Tweede Wereldoorlog het gebrek aan eten steeds groter werd, spoorde de overheid de bevolking aan om beukennootjes te rapen. | |||
| Meindert Brouwer en zijn geheime zender | Redactie | OMDB | 7-12-2019 | Klik hier... | Afgebeeld is een zender ontvanger die door verzetslieden en geheime dienstmensen tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt om vanuit bezet gebied metLonden te communiceren. | |||
| Joden niet gewenscht | Redactie | OMDB | 9-12-2019 | Klik hier... | Dit bord stond in de Tweede Wereldoorlog bij de grens van de gemeente De Bilt aan de Utrechtseweg. (Foto RHC Vecht en Venen) Dergelijke bordjes | |||
| De gaarkeuken van Inventum | Redactie | OMDB | 6-1-2020 | Klik hier... | Hier zien we de rij voor de centrale keuken van Inventum. (Foto RHC Vecht en Venen) Inventum was een fabriek van huishoudelijke elektrische apparaten. | |||
| Biltse grond onder water | Redactie | OMDB | 15-1-2020 | Klik hier... | Inundaties Werken bij Griftensteyn 1945 | |||
| Jong in de oorlog: Jifke Leemhuis dook onder de tafel | Redactie | OMDB | 19-1-2020 | Klik hier... | We moeten dat eens even oefenen, had meester Thierry van de Montessorischool in Bilthoven gezegd. Daarmee bedoelde hij dat zijn hele school van circa veertig leerlingen op tijd en gepast moest reageren op het luchtalarm dat vanaf 1944 met regelmaat afging in gemeente De Bilt. | |||
| De verdwenen villa Ensah | Redactie | OMDB | 22-1-2020 | Klik hier... | De villa ENSAH was de eerste villa die gebouwd werd bij het station Bilthoven, dat toen nog station De Bilt heette. Hij is gebouwd in 1899/1900. Het einde kwam in december 1944 toen een voltreffer het pand in puin legde. | |||
| Jong in de oorlog: Philip Holt moest vaak verhuizen | Redactie | OMDB | 23-1-2020 | Klik hier... | Toen het gezin verhuisde naar de Merellaan in Bilthoven Zuid, verruilde Philip het Bonifatius voor Het Nieuwe Lyceum. Hij kwam in een zogeheten opvangklas die was ingesteld voor kinderen van evacuees. Ook dat duurde niet lang, want in september 1943 werd het HNL door de Duitsers gevorderd. Er kwam tijdelijk vervangende lesruimte op verschillende adressen in Bilthoven, zoals de Villa Oase. | |||
| Bevrijdingsfeesten in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 27-1-2020 | Klik hier... | In de gemeente Maartensdijk werd de bevrijding van de Duitse overheersing uitbundig gevierd. Hier zien we hoe de waarnemende burgemeester van Maartensdijk D. Udo een toespraak houdt bij een feest in Tuindorp. | |||
| De aftocht van de Duitse troepen | Redactie | OMDB | 27-1-2020 | Klik hier... | Op deze foto’s, die zijn gemaakt door een onbekende fotograaf, zien we de aftocht van de Duitse troepen langs de Utrechtseweg in De Bilt. De soldaten moesten lopen en hun bezittingen werden vervoerd met paard-en-wagen. De foto’s zijn genomen ter hoogte van Klein Beerschoten, Utrechtseweg 60. | |||
| Gekke Gerrit in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 29-1-2020 | Klik hier... | De gemeente Maartensdijk werd aan het einde van de oorlog bestuurd door de NSB-er Anton Gerrit Jongsma (1899-1960), die in oktober 1944 werd benoemd tot waarnemende burgemeester. Hij had in zijn vorige standplaats Krommenie de bijnaam Gekke Gerrit gekregen. | |||
| De Statenverkiezingen van 1935 in De Bilt en Maartensdijk | Redactie | OMDB | 7-2-2020 | Klik hier... | Bij de verkiezingen voor de provinciale staten op 17 april 1935 behaalde de NSB, die een nieuwe politieke partij was, zeer hoge resultaten. In De Bilt kreeg de partij 15,06 procent van de stemmen wen in Maartensdijk was het maar liefst 16,88 procent. Dat was nog veel meer dan het landelijke resultaat van bijna 8 procent | |||
| De centrale inlichtingendienst in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 7-2-2020 | Klik hier... | Hier zien we de geheime telefooncentrale van de Centrale Inlichtingendienst of CID in Tuindorp, toen nog een deel van Maartensdijk, zoals die er in de eerste helft van 1945 uitzag. Hij was ingebouwd in een boekenkast. (Foto’s het Utrechts Archief) Deze telefoonpost werd bemand door Pim Huydecoper van Nigtevecht en Ernst Veen. | |||
| Jan en Kees Brinkhof gefusilleerd | Redactie | OMDB | 12-2-2020 | Klik hier... | Ter gelegenheid van het vijfentwintigjarige jubileum van Jan Brinkhof als organist van de St. Michaëlkerk in De Bilt werd deze foto genomen. Jan zit in … | |||
| Seyss-Inquart in Maartensdijk | Redactie | OMDB | 14-2-2020 | Klik hier... | Hier zien we twee foto’s van een bezoek dat rijkscommissaris Seyss-Inquart in april 1942 bracht aan Maartensdijk, waar hij de plaatselijke afdeling van de Nederlandsche Arbeidsinzet … | |||
| Onderduiken in een grafkelder | Redactie | OMDB | 14-2-2020 | Klik hier... | Aan het einde van de oorlog verstopten jongemannen zich soms in een grafkelder op de begraafplaats bij de Nederlands Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat in … | |||
| De intocht op de Utrechtseweg | Redactie | OMDB | 21-2-2020 | Klik hier... | Langs de Utrechtseweg stonden om de zoveel meter vierkante betonnen schuilplaatsen waar auto’s in konden. Daar stonden wij met heel veel jongens en meisjes bovenop … | |||
| De rokerskaart | Redactie | OMDB | 21-2-2020 | Klik hier... | Op deze foto zien we de distributie van rookwaren in Bilthoven. Dat gebeurde met het gebruik van een rokerskaart, waarvan we hieronder een voorbeeld zien. |
De tabel is doorzoekbaar: tik de naam van een auteur, van een persoon of een trefwoord in het zoekvak rechtsboven en druk op enter. Alle resultaten hebben aanvullende informatie, die zichtbaar wordt als u het groene plus(+)teken aanklikt.
De resultaten kunnen meerdere pagina’s beslaan; u kunt het aantal hits per pagina vergroten tot 100 (linksboven).
Klik op de ‘Klik hier…‘-link rechts in de tabel om naar het betreffende artikel te gaan. De link opent in een nieuw venster.
