WO2 in de nieuwe St Maerten

Geplaatst op 1 april 2020 door Jan Maasen

Tien nieuwe verhalen over de tweede wereldoorlog in het nieuwste nummer van ons tijdschrift St Maerten. Deze verhalen moeten worden vastgelegd en doorverteld ‘opdat wij niet vergeten’!
Verhalen uit Blauwkapel (2), Groenekan, Hollandsche Rading, Maartensdijk, Tuindorp (2) en Westbroek (3). Verhalen over de NSB, de arbeidsinzet, het verzet, Joodse slachtoffers én Joods verzet, de hongerwinter, de inkwartiering van Duitse soldaten, de bevrijding en bizarre gebeurtenissen daarna.

Cadeau
Normaal gesproken zetten we onze artikelen pas een half jaar na het verschijnen van ons tijdschrift online. Vanwege deze bijzondere gelegenheid geven wij u nu al een artikel cadeau:
Klik hier … voor het boeiende artikel van Rob Hufen Hzn over Coenraad van der Voort van Zijp, de NSB en de joodse burgers.

De Historische Vereniging Maartensdijk wil dit jaar zoveel mogelijk verhalen over de tweede wereldoorlog uit allerlei bronnen bij elkaar brengen en toegankelijk maken voor de burgers van Maartensdijk en De Bilt. Met deze tien nieuwe verhalen overschrijden wij nu de grens van 200 publicaties over WO2 in onze gemeente!
Zoek hier … in alle 200 verhalen die wij verzamelden uit de tijdschriften van de historische verenigingen, De Vierklank, het Online Museum De Bilt en een aantal boeken waarin de oorlog in onze gemeente een hoofdrol speelt.

Het themanummer van St Maerten over tweede wereldoorlog en 75 jaar bevrijding is klaar en wordt nu gedistribueerd. Leden van de historische vereniging ontvangen dit tijdschrift automatisch in de brievenbus. Niet leden kunnen het nummer aanschaffen bij de bekende verkoopadressen. De prijs voor 60 pagina’s unieke verhalen is € 7,50.

WO2 in de familie

Geplaatst op 20 maart 2020 door Jan Maasen

Krischan Hagedoorn is fractievoorzitter van de Pvda in de gemeenteraad van De Bilt. Naast zijn fulltime baan en de vele activiteiten, die in zijn politieke functie noodzakelijk zijn, maakt Krischan tijd voor de Stichting Struikelstenen in De Bilt.
We vroegen hem om één oorlogsverhaal uit De Bilt te noemen dat nooit vergeten mag worden. Daarop vroeg hij of hij, in plaats daarvan, een familieverhaal mocht noemen, dat duidelijk maakt waarom hij de Stichting Struikelstenen De Bilt zo belangrijk vindt.
Natuurlijk mag dat en dit is zijn verhaal …

Klik hier voor:
Vita van den Bergh
Jo Hagedoorn
Stichting Struikelstenen De Bilt

Vita van den Bergh was een Joods meisje dat midden in de oorlog werd geboren. Haar ouders waren ondergedoken en haar broertjes en zusje zaten ondergedoken op andere adressen.
Toen Vita zes weken oud was, lieten haar ouders haar te vondeling leggen. Zij zochten een vertrouwd, niet-Joods gezin bij wie zij op de stoep kon worden gelegd.
Mijn oom Jo Hagedoorn werd in het plan betrokken. Op de avond van 14 januari 1943 vond mijn tante Jansje de baby op de stoep voor hun huis. Het kindje was warm ingepakt en had babyspullen bij zich. In de dagen daarna werd het meisje aangegeven bij de Burgerlijke Stand. Zij kreeg de naam Sophia Hagedoorn.
Mijn oom deed illegaal werk en mijn tante was hoogzwanger. Zij besloten Vita bij andere mensen te laten onderduiken. Mijn oom werd begin 1944 opgepakt en in augustus van dat jaar in het concentratiekamp Vught gefusilleerd.
Niet alleen Vita, maar ook haar ouders, broertjes en zusje overleefden de oorlog en het gezin werd herenigd.
Ik ben dus opgegroeid met het verhaal van mijn oom en de onvoorstelbare Jodenvervolging in de tweede wereldoorlog. Voor Vita is het goed afgelopen, maar voor zes miljoen andere Joden niet. In de Stichting Struikelstenen proberen we – nu ook in De Bilt – te zorgen dat er voor deze slachtoffers een naam en een herinneringsplaats blijft.

Verhalen van Joodse onderduikers en overlevers uit De Bilt vindt u in de tabel hieronder als u het trefwoord ‘ Joods’ intikt in het zoekvak.
We hopen dat de Stichting Struikelstenen De Bilt er in slaagt om heel veel namen, van degenen die het NIET hebben overleefd, voor vergetelheid te behoeden.

Titel	Auteur	Bron	Publicatiedatum	Hyperlink	Info:
Bezet en Verzet: De Bilt en Bilthoven in Oorlogstijd	J.C. Brugman	boek	1-1-1993	Klik hier...	In 1989 kreeg ik de gelegenheid, om een grote bunker die aan de achtertuin van mijn woning aan de Tollenslaan grensde, te verwerven. Bij de naspeuringen, waarvoor deze bunker was gebouwd en wie daarin dan wel gehuisd hadden, ontdekte ik dat er in de oorlogstijd in deze omstreken zeer veel was gebeurd.
The Long Return	Bob Porter	boek	1-1-1997	Klik hier...	Bob Porter was a Bomb Aimer in a Lancaster bomber, that exploded at 22,000 feet. He and the engineer were the only survivors. In het boek The Long Return noemt bommenrichter/ reservepiloot Bob Porter zes Canadese soldaten die gelijk met een groep gedeserteerde Duitsers in Fort Ruigenhoek in Groenekan hebben gezeten.
Tuindorp Een bedrijvige gemeenschap in de twintigste eeuw.	Rob Hufen Hzn	boek	1-1-2001	Klik hier...	Geschiedenis en biografisch woordenboek. Stichting De Plantage
Utrecht in Verzet	T. Spaans van der Bijl	boek	1-1-2005	Klik hier...	In de Tweede Wereldoorlog waren in Utrecht, met name aan de Maliebaan, talrijke Duitse organisaties, alsmede het hoofdkwartier van de NSB gevestigd. Daardoor ontstond wel het beeld dat Utrecht als geheel 'een foute stad' was. 2005ISBN9077030239 Uitgever Stichting De Plantage.
Vergeten bunkers, forten in en om De Bilt en het Duitse 88e legerkorps in De Bilt	J.C. Brugman	boek	1-1-2006	Klik hier...	Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in de Gemeente De Bilt zo'n 80 betonnen bunkers gebouwd om onderdak en bescherming te bieden aan het hoofdkwartier van het 88ste Duitse Legerkorps dat daar gevestigd was.
Terugblik bij strijklicht	H.W. von der Dunk	boek	1-1-2008	Klik hier...	Jeugdherinneringen van de Nederlandse historicus (1928) van joods-Duitse afkomst, tegen de achtergrond van jodenvervolging, de Duitse bezetting en de bevrijding. Leraar aan de Werkplaats Kindergemeenschap in Bilthoven en later hoogleraar Universiteit Utrecht ISBN9789035133914 UitgeverPrometheus.
Weest manlijk, zijt sterk. Pim Boellaard (1903-2001) Het leven van een verzetsheld.	Withuis, J.	boek	1-1-2008	Klik hier...	Pim Boellaard was een held- een verzetsheld, maar ook een held in de wijze waarop hij zijn jaren in de zwaarste concentratiekampen doorstond. Tijdens zijn gevangenschap in het 'Oranjehotel' werd Boellaard als enige ondervraagd door zowel Himmler als Heydrich, waarbij hij deze hoge nazi's verbaasde door zijn standvastigheid. Woonde in villa Kloosterend in De Bilt. Uitgever De Bezige Bij, ISBN9789023427834
Fighting for Survival Gevecht om te overleven	Dan (E.H.) Kampelmacher	boek	1-1-2008	Klik hier...	In 1938 gevlucht uit Wenen. Ondergedoken in De Bilt. Bureveld 2, Bunnikseweg 10. Uitgever Verbum, Laren (NH) ISBN9789074274128
Autobiografie	Marten Mobach	boek	1-1-2010	Klik hier...	Vanaf 1942 betrokken bij het verzet in Westbroek. Op 5 mei 1945 door de bezetter opgepakt. Zijn vriend Minne Bouma werd direct doodgeschoten. Marten en de anderen werden in een auto geladen om hen in Fort de Bilt terecht te stellen. Maar de auto liep vast in een menigte hun bevrijding vierende Utrechtenaren. Uitgever M. Mobach in De Bilt ISBN9789067204996
Hoe heette ik ook alweer	Karel Beesemer	boek	1-1-2010	Klik hier...	Hoe hij als Joods jongetje uit Amsterdam via allerlei omzwervingen onder meer in Bilthoven - in Renkum een veilig onderduikadres vond. Na de oorlog, toen bleek dat zijn familie was omgekomen, blijft hij in Renkum in het pleeggezin en groeit er op. Uitgever Kontrast, Oosterbeek ISBN9789490834012
Het Boschhuis Kroniek van een familie	Pauline Broekema	boek	1-1-2013	Klik hier...	Het Boschhuis aan de Beetslaan in Bilthoven. Het boek is de geschiedenis van wereldverbeteraars en het gewelddadige einde van een naieve droom: Pieter ter Beek wordt in 1944, zes maanden voor de bevrijding, door de Duitsers gefusilleerd.
We will remember them	Ivo de Jong	boek	1-1-2014	Klik hier...	Brigadegeneraal en historicus drs. Ivo de Jong geeft de tien jonge bemanningsleden van de B17, die neerstortte bij Groenekan, stem en gezicht. Hij deed al eerder gedetailleerd onderzoek naar deze noodlanding voor zijn boekMission 376 Battle over the Reich: 28 May 1944
Groenekan en de Tweede Wereldoorlog	F. Klok, W. Hoebink, W. van Schaik	boek	1-1-2015	Klik hier...	Particuliere uitgave. Klok, Groenekan ISBN9789082425901
Bilthoven en De Bilt tijdens de Tweede Wereldoorlog	Bernard Schut	boek	1-1-2015	Klik hier...	In dit oorlogsboek wordt zo nauwkeurig beschreven wat er zich in de gemeente De Bilt heeft afgespeeld tijdens die vijf lange jaren. En dat is niet gering. In Bilhoven was de staf gevestigd van het 88e Duitse Legerkorps. Hele stukken van de gemeente waren Sperrgebiet. Er heerste angst voor razzia's en de iedere dag mogelijke bombardementen. Uitgeverij De drie ceders, Bilthoven ISBN9789082346404
Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940-1945)	Trudy Admiraal, Paul van Tongeren	boek	1-1-2015	Klik hier...	Dit boek is gebaseerd op de authentieke memoires van Jacoba van Tongeren (1903-1967) die -als enige vrouw- in de Tweede Wereldoorlog een grote verzetsgroep oprichtte en vijf jaar lang leidde: Groep 2000. Groep 2000 zorgde tussen 1940 en 1945 voor 4500 onderduikers in Amsterdam en stond aan de wieg van het blad Vrij Nederland. De Groep telde circa 140 leden van 85 van hen is een korte biografie opgenomen. Groenekan
De rekening van vijf jaar oorlog. Bilthoven en De Bilt de eerste jaren na de bevrijding	Bernard Schut	boek	1-1-2018	Klik hier...	De eerste jaren na de bevrijding waren voor velen hard en bitter. Twee onderwerpen stonden voorop in de politieke belangstelling: wat te doen met de 150.000 opgepakte foute Nederlanders die meestal zonder enige voorziening in kampen waren gestopt. Uitgeverij De drie ceders, Bilthoven ISBN9789082346411
De nagekomen verhalen (Groenekan en de Tweede Wereldoorlog)	F. Klok	boek	01-4-2020	Klik hier...	In De Nagekomen Verhalen beschrijft Frank Klok aanvullingen en nieuwe verhalen, die hem bereikten na de publicatie in 2015 van het boek Groenekan en de Tweede Wereldoorlog (auteurs waren toen, naast Frank Klok, ook Wim Hoebink en Wim van Schaik). Onder meer over Joods verzet door het Joodse echtpaar Herman Herschel en Thea Herschel-Fruitman.
Het herdenkingsmonument bij Jagtlust	E. Schuler	DBG	1-4-1995	Klik hier...	In De Bilt staateen monument met een bi jzondere bekroning van een getalenteerde Nederlandse beeldhouwer, van wie velen vast wel eens werk in Artis hebben gezien. Jaap Kaas werd in 1898 als kind van vrijzinnig joodse ouders in Amsterdam geboren.
Jaargangen 2017 tm 2019 nog niet online beschikbaar		DBG	27-1-2020
De Bevrijding in de gemeente De Bilt	J.C. Brugman	DBG	1-4-1995	Klik hier...	De Duitse legers in Noord-West-Duitsland en Nederland hadden op 4 mei 1945 weliswaar gecapituleerd, maar daar was hier nog niets van te merken. Pas op 7 mei verschenen de eerste Engelse pantservoertuigen op de Utrechtseweg, komende uit de richting Amersfoort.
Donkere wolken, ook over de Werkplaats	Anneke van Heertum	DBG	1-5-1996	Klik hier...	De Werkplaats, gebeurtenissen uit de periode mei 1939 tot maart 1941 zoals opgetekend in de notulen (minuten) van de wekelijkse Medewerkerssamenkomsten.
Vluchteling in De Bilt Dr. K.J. Hahn	Anneke Iseger	DBG	1-6-1998	Klik hier...	Dr.K.J.Hahn(85) vlucht vanuit Praagnaar Nederland dat zijn tweede vaderland werd.Als Sudeten-Duitserin Karlsbad (Tsjecho-Slowakije) geboren,vluchtte hij na de Kristailnacht naar Nederlan.d
De luchtoorlog boven onze gemeente	J.C. Brugman	DBG	1-9-2003	Klik hier...	In totaal zijn er in de oorlogstijd 9 vliegtuigen in onze gemeente neergestort, twee Amerikaanse en zeven Duitse. Verder zijn er 13 bomaanvallen c.q. beschietingen bekend en er zijn er 43 mensen omgekomen (11 inwoners van de gemeente De Bilt, 8 Amerikanen en 24 Duitsers).
Luchtaanvallen	J.C. Brugman	DBG	1-12-2003	Klik hier...	Vervolg op Luchtoorlog boven de gemeente.
Het drama in Westbroek op 5 mei 1945	J.C. Brugman	DBG	1-3-2004	Klik hier...	Op bevrijdingsdag ontstond in Westbroek een gevecht tussen de lokale verzetsgroep en een eenheid van het Duitse leger. Hierbij zijn elf mensen gesneuveld, zes verzetsmensen, drie burgers en twee Duitse soldaten.
Het drama in Westbroek op 05 mei 1945 (naschrift van de redactie)	Redactie	DBG	1-9-2004	Klik hier...	Foto van de zes verzetsmensen uit Westbroek
Bilthoven in de hongerwinter, grepen uit het dagboek van Luise Kramer-Scheffels	Bewerkt door J.J. Vos	DBG	1-9-2004	Klik hier...	Grepen uit het dagboek van Luise Kramer-Scheffels, die in de Tweede Wereldoorlog in Bilthoven woonde. Haar man was hoogleraar in Berlijn, maar na de beruchte Reichskristallnacht van 9 op 10 november 1938 gevlucht.
9 oktober 1944, een rampdag voor onze gemeente	J.C. Brugman	DBG	1-9-2004	Klik hier...	Het drama begon maandagmorgen 9 oktober, toen enkele Landwachters een inval deden in een huis aan het 'Jodendom'. Jacht op onderdukers. Veertien mensen afgevoerd naar Neuengamme.
Bilthoven in de hongerwinter, lezersreactie	Dr. J.Ph. Wolff	DBG	1-12-2004	Klik hier...	Aanvullingen en correcties.
Verdediging van de oostelijke toegang tot Utrecht	J.C. Brugman	DBG	1-12-2004	Klik hier...	Fort de Bilt (Nieuwe Hollandse Waterlinie NHW) in oorlogstijd. Werk Griftenstein.
Het Nieuwe Lyceum De donkere oorlogsjaren 1	Wim Krommenhoek	DBG	1-3-2005	Klik hier...	Toen de oorlog uitbrak bestond Het Nieuwe Lyceum vijf jaar. Kort daarvoor had men het nieuwe gebouw aan de Jan Steenlaan betrokken onder leiding van de nog jonge rector Van Popta. De school bezat toen een internaat aan het Vermeerplein. 1935 tm 1941
Het Nieuwe Lyceum De donkere oorlogsjaren 2	Wim Krommenhoek	DBG	1-6-2005	Klik hier...	Vervolg. 1942 en later
Het verzet in onze gemeente	J.C. Brugman	DBG	1-6-2005	Klik hier...	Dertien gesneuvelde Biltse verzetsmensen. Hf. van Aalderen, M. Balk, P.J. ter Beek, A.P.M. Fauchey, A.J. van Ginkel, M.f. Groen, f. G.A. van Medenbach de Rooy, f. Sickenga, H.J.A. van Tarel, ]. W. Vermaak, S. de Wolf , f. Hofstede en jonkheer dr. f. de Marees van Swinderen.
Overleven in De Bilt	Dan (E.H.) Kampelmacher	DBG	1-3-2007	Klik hier...	Kampelmacher dook onder bij Jitze Kraaikamp van de boerderij 'Bureveld 2'
Het hoofdkwartier van het 88e Duitse legerkorps in Bilthoven	J.C. Brugman	DBG	1-6-2007	Klik hier...	Sinds 1943 hoofdkwartier in Bilthoven-Noord. Het commando in de villa Zonneheuvel aan de Bilderdijklaan. Logistieke deel in en om Jagtlust. Verbindingsafdeling aan de Gerard Doulaan en de Van Dijcklaan. Commandant van de korpsartillerie aan de Beethovenlaan, hoek Soestdijkseweg.
De BS-groep De Bilt 1943-1946	Marcel Hermens	DBG	1-9-2007	Klik hier...	Tussen 1943 en 1945 was in De Bilt een verzetsgroep actief. Elf mannen en twee vrouwen. Leden van de groep, waarvan de namen nog bekend zijn, waren: Jaap Balvers, Kees Bakker, Ton van der Hel, Lu Berkt, Jan Schoonis, Anton de Geest, Nico van Vulpen, Niek Jansen en Minne de Swart.
Hoe heette ik ook alweer?	Gerrit van Ginkel	DBG	1-12-2010	Klik hier...	Persoonlijke herinneringen. Onder meer Theresiaschool. Bombardement Julianalaan.
Een held, geen heilige. Pim Boellaard	Steven Hagers	DBG	1-9-2011	Klik hier...	Verzetsman, kampoverlevende en succesvolle zakenman W.A.H.C. Boellaard (1903-2001). In 2008 verscheen de biografie Weest manlijk, zijt sterk door Jolande Withuis
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 1	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 2	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 3	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 4	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 5	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 6	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 7	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 8	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 9	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 10	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 11	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
De oorlogsdagboeken van mevrouw Van Bodegraven (G van Bodegraven â€“ van der Bijl)12 delige serie Deel 12	Bewerking redactie	DBG	1-12-2011	Klik hier...	Deels ingekort dagboek in 12 delen van Grietje van Bodegraven-van der Bijl. Geboren op 2 oktober 1881 en gestorven bijna 90 jaar oud op 26 mei 1971. Echtgenoot Jacob van Bodegraven. Samen dreven zij een boek- en kantoorboekhandel op de Dorpsstraat in De Bilt.
Herinneringen van een twaalfjarige jongen	Art Lengkeek, vert. en bewerkt door Steven Hagers	DBG	1-3-2015	Klik hier...	Persoonlijke herinneringen van Art Lengkeek . Geboren en getogen in Bilthoven. Nu Canadees en wonend in Vancouver Canada. Onder meer spooerwegstaking, hongerwinter en bevrijding.
Eind november 1944	Hans de Groot	DBG	1-9-2015	Klik hier...	Persoonlijke herinneringen van Jan de Groot. Periode eind 1994. Viering 12½-jarig huwelijksfeest met echtgenote Mien van der Wurf .
Een nagelaten document (van Velo Bierman)	Bernard Schut en Bernard Veerman	DBG	1-12-2015	Klik hier...	Velo Bierman. Geschiedenis van een fotoalbum. Foto's van het artsenproces in Neurenberg waar de medische top van het Derde Rijk terecht stond. Nacht und Nebel kamp Natzweiler
De onbeduidendheid stinkt ten hemel. Interview met prof dr Hermann von der Dunk	Steven Hagers	DBG	1-12-2016	Klik hier...	Het is 1937, een Duitse familie wijkt uit op de vlucht voor het Naziregime. Het gezin Von der Dunk strijkt neer in Bilthoven. Duitse vader en eveneens Duitse, maar ook Joodse, moeder, een dochter en een zoon.
Het herdenkingsmonument bij Jagtlust	Redactie	OMDB	19-6-2018	Klik hier...	Bij het gemeentehuis Jagtlust in Bilthoven staat een monument ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het stelt een leeuw voor met op ...
Een trieste Bevrijdingsdag in Westbroek	Redactie	OMDB	3-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is het monument ter herinnering aan de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Westbroek. Hier staan ook de namen van de op 5 mei ...
Van Ravenswaay, burgemeester in Oorlogstijd	Redactie	OMDB	3-7-2018	Klik hier...	In 1943 kreeg De Bilt een burgemeester die lid was van de NSB. Hij heeft die functie bijna twee jaar waargenomen. Cornelis van Ravenswaay was ...
De werken bij Griftenstein	Redactie	OMDB	9-7-2018	Klik hier...	Aan weerszijden van de Utrechtseweg, vlakbij de benzinestations, kan men nog altijd de resten zien van een infanteriestelling die bekend staat als de Werken bij ...
De Nederlandse Volksdienst in Maartensdijk	Redactie	OMDB	10-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is een bijeenkomst in de open lucht van de Nederlandsche Volksdienst. Die vond in 1942 plaats in de muziektent op de hoek van de ...
Het nieuws van de bevrijding in De Bilt	Redactie	OMDB	10-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is de intocht van de militairen van het 49th Reconnaissance Regiment, de Polar Bears, op 7 mei 1945 bij Fort De Bilt.
De isolatie van Joden in Maartensdijk	Redactie	OMDB	15-7-2018	Klik hier...	Dit bordje Joden niet gewenscht werd in 1941 of 1942 geplaatst in de Raiffeisenlaan in Maartensdijk. (Collectie het Utrechts Archief). In 1936 werd de Joodsche Vereeniging Tuindorp opgericht. Dat deel van het dorp ...
Pim Boellaard, verzetsman	Redactie	OMDB	24-7-2018	Klik hier...	W.A.H.C. Boellaard, roepnaam Pim (1903 - 2001), was een Nederlandse verzetsman en ondernemer. In 1938 kwam in hij De Bilt wonen in het Kloosterpark ...
De forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie	Redactie	OMDB	24-7-2018	Klik hier...	De Nieuwe Hollandse Waterlinie, die in de negentiende eeuw ontwikkeld werd, bestond uit terreinen die men onder water kon zetten en uit forten. Drie forten ...
Het Verloren Kerkhof	Redactie	OMDB	25-7-2018	Klik hier...	Een ouderwetse dodenakker, bestemd voor andersdenkenden, stond er boven het artikel in de Vierklank van 24 oktober 2017. Op de foto ziet men het toegangshek.
Eerste Nederlandse verzetskrant kwam uit Maartensdijk	Redactie	OMDB	6-8-2018	Klik hier...	Afgebeeld is het eerste exemplaar van het eerste Nederlandse ondergrondse verzetsblad, het Bulletin, dat werd uitgegeven in Maartensdijk. Het werd samengesteld en geproduceerd door de ...
Het monument voor een neergestorte Amerikaanse bommenwerper	Redactie	OMDB	6-8-2018	Klik hier...	Op de foto zien we een monument dat op 28 mei 2014 in Groenekan werd onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning van een Amerikaanse bommenwerper ...
De Nationale Jeugdstorm in Bilthoven	Redactie	OMDB	14-8-2018	Klik hier...	Op deze foto staan jongens in het gelid tijdens een kamp van de Nationale Jeugdstorm in Bilthoven in 1934 of 1935. In het midden staat ...
De evacuatie van Achttienhoven en Westbroek	Redactie	OMDB	18-8-2018	Klik hier...	Hier ziet men een schets van een afbeelding op een houten bank, opgesteld in het bejaardenhuis De Rustenburcht in Ursem. De afbeelding waarin de titel ...
Wim Sassen ontsnapt uit Fort Blauwkapel	Redactie	OMDB	24-8-2018	Klik hier...	Afbeelding: Blauwkapel in 2013 (foto HenkvD Wikipedia). Op kerstavond 1945 ontsnapte de oorlogsmisdadiger Willem Sassen uit Fort Blauwkapel waar hij gevangen gezet was. Men vertelt ...
De Bevrijding van Maartensdijk	Redactie	OMDB	11-11-2018	Klik hier...	Op 7 mei 1945 reden Engelse bevrijders als eerste Maartensdijk binnen. Hier zijn deze Polar Bears die met hun half tracks naar het dorp reden ...
Willy van der Heide, schrijver van jeugdboeken	Redactie	OMDB	4-12-2018	Klik hier...	Willy van der Heide is bekend als schrijver van de Bob Evers serie, jeugdliteratuur die destijds verslonden werd. Hij woonde korte tijd op de Hasebroeklaan ...
Een burgemeester in crisis- en oorlogstijd	Redactie	OMDB	31-12-2018	Klik hier...	Op deze foto zien we het complete gemeentelijke apparaat, bestuurders en ambtenaren van Maartensdijk in 1936. (Foto collectie Koos Kolenbrander, geplaatst met diens toestemming).
Het verzet in Maartensdijk	Redactie	OMDB	31-12-2018	Klik hier...	Afgebeeld zijn leden van de Maartensdijkse knokploeg: v.l.n.r. Karel de Ridder, Gert Mastenbroek, Boetje Hommes, Rijk de Nooij, Huib Doornenbal en een onbekende.
Neergehaald in de oorlog: sergeant vlieger Jansen uit De Bilt	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Sergeant-vlieger Wilhelmus Johannes Gijsbertus Jansen, geboren op 23 november 1915 in De Bilt, vlieger bij de Koninklijke Marine Luchtvaart Dienst, werd in zijn Lockheed Hudson ...
Westbroek en de Slag in de Javazee	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Op 27 februari 1942 leverde een geallieerd eskader onder leiding van schout-bij-nacht Karel Doorman slag tegen de Japanners in de Javazee. De toen 29-jarige luitenant-ter-zee ...
Concentratiekampen en verzetsmensen uit de Bilt	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Op de erelijst van gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in het gebouw der Tweede Kamer, komt een aantal uit het gebied van de huidige gemeente ...
Het verzet in De Bilt en Bilthoven: fotograaf Salomon de Wolf	Redactie	OMDB	11-2-2019	Klik hier...	Er waren in De Bilt en Bilthoven vele vormen van verzet tegen de Duitse bezetter. Men leest in het artikelHet verzet in onze gemeente ...
Bilthovense oorlogsslachtoffers in 1944	Redactie	OMDB	12-2-2019	Klik hier...	Afgebeeld is Rembrandtlaan 74, Sursum Corda of De harten omhoog (foto: Henk van de Bunt, Vierklank). Dit pand is een herinneringsoord van betekenis in Bilthoven. Koerierster â€¦
Duitse troepen en bunkers in Bilthoven	Redactie	OMDB	20-2-2019	Klik hier...	Afgebeeld is een bunker van een bunkercomplex gebouwd in de driehoek tussen de Bilderdijklaan, Tollenslaan en Hasebroeklaan. (Foto: collectie dâ€™Oude School)
Pim Reijntjes, verzetsman	Redactie	OMDB	22-2-2019	Klik hier...	Pim Reintjes (1919-2014) uit Hollandse Rading kende een veelbewogen leven. Tijdens de oorlog was hij actief in het verzet en overleefde hij twee concentratiekampen.
De april-meistakingen in De Bilt	Redactie	OMDB	4-3-2019	Klik hier...	In 1943 vonden in heel Nederland de april-meistakingen plaats. In De Bilt waren opvallend veel werknemers bij de stakingen betrokken. Hierboven ziet men een besluit ...
Het Nederlands Brandweerorkest	Redactie	OMDB	5-3-2019	Klik hier...	Het Nederlands Brandweerorkest is gevestigd in Bilthoven. Vroeger werd deze vereniging de Brandweerharmonie genoemd. Het is het enige brandweerorkest in Nederland. Onderdelen van de vereniging ...
Een joods echtpaar uit Maartensdijk	Redactie	OMDB	5-3-2019	Klik hier...	Op deze foto is het joodse echtpaar Leipold te zien met getuigen en familie tijdens hun bruiloft in Maartensdijk.
De bevrijding: herinneringen van Luise Kramer-Scheffels	Redactie	OMDB	12-3-2019	Klik hier...	In het dagboek van Luise Kramer-Scheffels kan men lezen: 4/5: Holland capituleert. Eindelijk. 6/5: De laatste twee dagen een gekkenhuis, kinderen met oranje mutsen, vlaggetjes, ...
De bevrijding: herinneringen van Herman von der Dunk	Redactie	OMDB	14-3-2019	Klik hier...	De dag na het capitulatienieuws verscheen de eerste groene jeep in de Van der Helstlaan met twee rode baretten op breed lachende en zwaaiende zeer ...
De bevrijding: herinneringen van Peter Hoefnagels	Redactie	OMDB	14-3-2019	Klik hier...	De jazz-band. Ik zou voor zaterdag flink gaan oefenen. In het dorp op het Emmaplein was een houten muziektent opgetrokken. Hij was leeg nu, zo vroeg ...
Rommel op Jagtlust	Redactie	OMDB	15-3-2019	Klik hier...	In 1943 vorderde de Duitse Wehrmacht Jagtlust, dat tot dan toe als gemeentehuis van De Bilt was gebruikt. Het werd het hoofdkwartier van het achtentachtigste ...
Monument voor een neergestorte B17	Redactie	OMDB	25-3-2019	Klik hier...	In de tuin van Soestdijkseweg 15 in de Bilt staat een bijzonder monument. Vijf stangen komen vanuit de grond omhoog en buigen op verschillende plekken ...
Eduard Veterman, kunstenaar en verzetsman	Redactie	OMDB	28-3-2019	Klik hier...	De joodse Eduard Veterman was toneelschrijver en regisseur in Den Haag, later Amsterdam waar hij kort aan De Hollandse Schouwburg verbonden was. Tijdens de Tweede ...
De bevrijdingsdag van een joodse onderduiker	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Walter Maas maakte de bevrijding mee in Bilthoven. Hij werd bekend doordat hij in 1949 de stichting Gaudeamus oprichtte, die de moderne muziek wil bevorderen.
Feest bij de bevrijding	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Burgemeester Van der Borch viert de bevrijding aan de arm van enkele jongedames. (Foto het Utrechts Archief) De burgemeester, die in 1943 vervangen door de NSB-er Van Ravenswaay, nam ...
De Duitse capitulatie	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	De overgave van de Duitse troepen werd geregeld in De Bilt. De opperbevelhebber in Nederland was generaal Christiansen. Hij liet de onderhandelingen over de details ...
Incidenten bij de bevrijding	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Toen op 4 mei bekend werd dat het Duitse leger zich had overgegeven, waren veel Duitse soldaten daarvan nog niet doordrongen. Zij stonden niet toe ...
9 oktober 1944: een rampdag voor De Bilt	Redactie	OMDB	15-4-2019	Klik hier...	Afgebeeld is de Stenen Man op de fusilladeplaats van Kamp Amersfoort. (Foto: Anne Doedens). Dertien inwoners van De Bilt gingen via dat kamp hun dood ...
Dossier bevrijding	Redactie	OMDB	15-4-2019	Klik hier...	In het overzicht hieronder proberen we de bijdragen over de bevrijding van de dorpen van de huidige gemeente De Bilt op deze site in een kader ...
Herdenking en protest op 4 mei 1969	Redactie	OMDB	22-4-2019	Klik hier...	Tijdens de nationale dodenherdenking van 1969 waren er op verschillende plekken in Nederland incidenten. In Bilthoven vond een protest plaats van ongeveer dertig leerlingen, oud-leerlingen
Zeepfabrieken Bilthoven	Redactie	OMDB	15-5-2019	Klik hier...	De N.V. ZeepfabriekenBilthoven aan de Rembrandtlaan 18 in Bilthoven (Bron: Geheugen van Nederland). Het bedrijf was hier gevestigd van 1938 tot 1941.
Ferdi van der Ham, een verzetsheld uit Bilthoven	Redactie	OMDB	10-6-2019	Klik hier...	Ferdi van der Ham was een verzetsheld uit Bilthoven. In de zomer van 1941 zeilde hij nog met zijn vrienden op de Loosdrechtse Plassen.
Verzetsstrijdster Jacoba van Tongeren en Groenekan	Redactie	OMDB	11-9-2019	Klik hier...	In de Vierklank van 11 mei 2016 beschreef Henk van de Bunt de vier mei-viering van dat jaar in Groenekan. Hij citeerde daarbij Groenekanner Julius ...
Montessorischool van 100 jaar kan veel verhalen	Redactie	OMDB	2-10-2019	Klik hier...	Schrijf eens een stukje over de lagere school voor de jubileumschakeltjes, dat zal je maar gevraagd worden, schrijft Ireen bij het 50-jarig jubileum van de ...
Hans Hellendoorn, comandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in De Bilt	Redactie	OMDB	7-11-2019	Klik hier...	In september 1944 gaf de regering in ballingschap uit Londen de opdracht aan de diverse verzetsgroepen in Nederland zich te bundelen. Al of niet met ...
De kinderen van Versteeg moeten onder de wol: over ir. Willem Hupkes	Redactie	OMDB	9-11-2019	Klik hier...	De kinderen van Versteeg moeten onder de wol. Zo luidde in 1944 een codebericht van Radio Oranje vanuit Londen voor ir. Willem Hupkes, president-directeur van ...
De uitdeling van Zweeds wittebrood	Redactie	OMDB	20-11-2019	Klik hier...	Op de foto zien we hoe tegen het einde van de oorlog op het terrein van Inventum aan de Leijenseweg en de Brandenburgerweg Zweeds wittebrood ...
Philip de Leeuw, verzetsman	Redactie	OMDB	21-11-2019	Klik hier...	Philip de Leeuw, die was ondergedoken in Bilthoven, gaf leiding aan de aanslag op de spoorlijn Utrecht-Amersfoort in november 1944. Dit koste het leven van...
Oorlogsgeheimen: Overval op het politiebureau van Maartensdijk	Redactie	OMDB	22-11-2019	Klik hier...	Voorjaar 2013 zond omroep Max de serie Oorlogsgeheimen uit: een televisieserie over zoektochten naar het verleden. Aflevering De knokploeg van mijn vader.
De Bilthovensche Courant na de bevrijding	Redactie	OMDB	26-11-2019	Klik hier...	In 1941 werden de Biltsche Courant en de Bilthovensche Courant opgeheven. Na de oorlog was de Bilthovensche Courant de eerste die weer verscheen.
Smeerstation De Bilt: hulp aan gevangenen	Redactie	OMDB	27-11-2019	Klik hier...	Afgebeeld is Lucia Henriette Maria Agnes Ziegenhardt (1907-1980), die met haar mans naam bekend stond als Loes van Overeem.
Beukennootjes in de hongerwinter	Redactie	OMDB	3-12-2019	Klik hier...	Toen in de Tweede Wereldoorlog het gebrek aan eten steeds groter werd, spoorde de overheid de bevolking aan om beukennootjes te rapen.
Meindert Brouwer en zijn geheime zender	Redactie	OMDB	7-12-2019	Klik hier...	Afgebeeld is een zender ontvanger die door verzetslieden en geheime dienstmensen tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt om vanuit bezet gebied metLonden te communiceren.
Joden niet gewenscht	Redactie	OMDB	9-12-2019	Klik hier...	Dit bord stond in de Tweede Wereldoorlog bij de grens van de gemeente De Bilt aan de Utrechtseweg. (Foto RHC Vecht en Venen). Symbool van de Joodse onderdrukking en vervolging. Dergelijke bordjes
De gaarkeuken van Inventum	Redactie	OMDB	6-1-2020	Klik hier...	Hier zien we de rij voor de centrale keuken van Inventum. (Foto RHC Vecht en Venen) Inventum was een fabriek van huishoudelijke elektrische apparaten.
Biltse grond onder water	Redactie	OMDB	15-1-2020	Klik hier...	Inundaties Werken bij Griftensteyn 1945
Jong in de oorlog: Jifke Leemhuis dook onder de tafel	Redactie	OMDB	19-1-2020	Klik hier...	We moeten dat eens even oefenen, had meester Thierry van de Montessorischool in Bilthoven gezegd. Daarmee bedoelde hij dat zijn hele school van circa veertig leerlingen op tijd en gepast moest reageren op het luchtalarm dat vanaf 1944 met regelmaat afging in gemeente De Bilt.
De verdwenen villa Ensah	Redactie	OMDB	22-1-2020	Klik hier...	De villa ENSAH was de eerste villa die gebouwd werd bij het station Bilthoven, dat toen nog station De Bilt heette. Hij is gebouwd in 1899/1900. Het einde kwam in december 1944 toen een voltreffer het pand in puin legde.
Jong in de oorlog: Philip Holt moest vaak verhuizen	Redactie	OMDB	23-1-2020	Klik hier...	Toen het gezin verhuisde naar de Merellaan in Bilthoven Zuid, verruilde Philip het Bonifatius voor Het Nieuwe Lyceum. Hij kwam in een zogeheten opvangklas die was ingesteld voor kinderen van evacuees. Ook dat duurde niet lang, want in september 1943 werd het HNL door de Duitsers gevorderd. Er kwam tijdelijk vervangende lesruimte op verschillende adressen in Bilthoven, zoals de Villa Oase.
Bevrijdingsfeesten in Maartensdijk	Redactie	OMDB	27-1-2020	Klik hier...	In de gemeente Maartensdijk werd de bevrijding van de Duitse overheersing uitbundig gevierd. Hier zien we hoe de waarnemende burgemeester van Maartensdijk D. Udo een toespraak houdt bij een feest in Tuindorp.
De aftocht van de Duitse troepen	Redactie	OMDB	27-1-2020	Klik hier...	Op deze foto’s, die zijn gemaakt door een onbekende fotograaf, zien we de aftocht van de Duitse troepen langs de Utrechtseweg in De Bilt. De soldaten moesten lopen en hun bezittingen werden vervoerd met paard-en-wagen. De foto’s zijn genomen ter hoogte van Klein Beerschoten, Utrechtseweg 60.
Gekke Gerrit in Maartensdijk	Redactie	OMDB	29-1-2020	Klik hier...	De gemeente Maartensdijk werd aan het einde van de oorlog bestuurd door de NSB-er Anton Gerrit Jongsma (1899-1960), die in oktober 1944 werd benoemd tot waarnemende burgemeester. Hij had in zijn vorige standplaats Krommenie de bijnaam Gekke Gerrit gekregen.
De Statenverkiezingen van 1935 in De Bilt en Maartensdijk	Redactie	OMDB	7-2-2020	Klik hier...	Bij de verkiezingen voor de provinciale staten op 17 april 1935 behaalde de NSB, die een nieuwe politieke partij was, zeer hoge resultaten. In De Bilt kreeg de partij 15,06 procent van de stemmen wen in Maartensdijk was het maar liefst 16,88 procent. Dat was nog veel meer dan het landelijke resultaat van bijna 8 procent
De centrale inlichtingendienst in Maartensdijk	Redactie	OMDB	7-2-2020	Klik hier...	Hier zien we de geheime telefooncentrale van de Centrale Inlichtingendienst of CID in Tuindorp, toen nog een deel van Maartensdijk, zoals die er in de eerste helft van 1945 uitzag. Hij was ingebouwd in een boekenkast. (Foto’s het Utrechts Archief) Deze telefoonpost werd bemand door Pim Huydecoper van Nigtevecht en Ernst Veen.
Jan en Kees Brinkhof gefusilleerd	Redactie	OMDB	12-2-2020	Klik hier...	Ter gelegenheid van het vijfentwintigjarige jubileum van Jan Brinkhof als organist van de St. Michaëlkerk in De Bilt werd deze foto genomen. Jan zit in …
Seyss-Inquart in Maartensdijk	Redactie	OMDB	14-2-2020	Klik hier...	Hier zien we twee foto’s van een bezoek dat rijkscommissaris Seyss-Inquart in april 1942 bracht aan Maartensdijk, waar hij de plaatselijke afdeling van de Nederlandsche Arbeidsinzet …
Onderduiken in een grafkelder	Redactie	OMDB	14-2-2020	Klik hier...	Aan het einde van de oorlog verstopten jongemannen zich soms in een grafkelder op de begraafplaats bij de Nederlands Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat in …
De intocht op de Utrechtseweg	Redactie	OMDB	21-2-2020	Klik hier...	Langs de Utrechtseweg stonden om de zoveel meter vierkante betonnen schuilplaatsen waar auto’s in konden. Daar stonden wij met heel veel jongens en meisjes bovenop …
De rokerskaart	Redactie	OMDB	21-2-2020	Klik hier...	Op deze foto zien we de distributie van rookwaren in Bilthoven. Dat gebeurde met het gebruik van een rokerskaart, waarvan we hieronder een voorbeeld zien.
Verraad in De Bilt in 1943	Redactie	OMDB	3-3-2020	Klik hier...	Afgebeeld is de kop van het illegale blad De Waarheid en een artikel uit de legale versie van dat blad van 2 augustus 1946. Het
John Twiss Quarles van Ufford en het verzet	Redactie	OMDB	5-3-2020	Klik hier...	Op 3 mei 1942 schoten Duitse kampbewakers John Edward Willem Twiss Quarles van Ufford (1889-1942) uit Groenekan dood tegelijk met een aantal medegevangenen uit Nederland.
Na 75 jaar; Maps Mohr meldt zich	Redactie	OMDB	6-3-2020	Klik hier...	Afgelopen week werden we verblijd met een wel heel verrassend mailtje uit Engeland. De inmiddels 98-jarige Maps Lane-Mohr schreef ons dat zij een van de
De Nederlandse Arbeidsdienst	Redactie	OMDB	9-3-2020	Klik hier...	Op 15 oktober 1941 werd de Nederlandsche Arbeidsdienst of NAD opgericht, aanvankelijk onder de naam Opbouwdienst. Daarmee wilden de Duitse autoriteiten Nederlandse arbeidskrachten gebruiken om
De Canadezen gaan weer naar huis	Redactie	OMDB	9-3-2020	Klik hier...	Op deze foto zien we hoe een Canadese soldaat op 29 augustus 1945 teruggaat naar Canada. De man op de foto is korporaal Don Gordon
Bevrijdingsfeest op Sanatorium Berg en Bosch	Redactie	OMDB	13-3-2020	Klik hier...	Op woensdag 9 mei 1945 werd bij het Sanatorium Berg en Bosch de bevrijding gevierd. Het begon met het hijsen van de vlag door dr.
De bevrijding: een merkwaardig voorval bij Berg en Bosch	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	Afgebeeld is een jeep met ordonnans van de Polar Bears, met daarachter drie kennelijk opgewekt kijkende Duitse Feldgendarmen. Het gezelschap staat voor de ingang van
Het probleem van de ingegooide ruiten	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	In de bovenstaande waarschuwingen uit het voorjaar van 1941 is burgemeester Tjalma van Maartensdijk aan het woord. Er waren ruiten ingegooid in Tuindorp, de wijk
De radio afgepakt	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	Op 27 mei 1943 maakte de burgemeester van De Bilt bekend dat de inwoners hun radio’s moesten inleveren. Daarbij gaf hij per straat aan, op
De mobilisatie	Redactie	OMDB	17-3-2020	Klik hier...	Op de foto zien we een groep soldaten tijdens de mobilisatie van 1939. Het bijschrift maakt duidelijk dat het om De Bilt gaat. Hans de
Inleiding tot Exodus (mei 1945)	Redactie	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan en Westbroek
Groenekan in de gevarenzone	W. Hoebink	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan. De eerste oorlogsdagen. Mei 1940.
De Exodus van Twee Dorpen	Werkgroep Mondelinge Documentatie	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan en Westbroek
Het archief, of hoe het in de papieren liep!	N.Adema	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Westbroek. De kosten en de declaraties.
Maartensdijk bevrijd 1945	Koos Kolenbrander	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	De Polar Bears en andere bevrijdingsfoto's
Verzoek en vervolg (Oproep}	Wim Hoebink	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	Oproep om verhalen, foto's en documenten ver de tweede wereldoorlog WO2 te delen
De crash in Groenekan	Wim Hoebink	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	Het neerstorten van de B-17 42-104285 in Groenekan. Gezagvoerder Art Codding.
Het Noodziekenhuis aan de Oost 50 in Hollandsche Rading	Koos Kolenbrander	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	Het huis van de familie Hooft Graafland fungeerde van september 1944 tot juni 1945 als noodhospitaal
De trieste bevrijdingsdag van Westbroek	Leen de Raadt en Henkvan Zijtveld	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	Het drama van de bevrijding in Westbroek. Slachtoffers Bouma De Kruyff Van Dam Manten Jaarsma Van de Boom
Herinneringen a.d. bezettingstijd in Westbroek	Koos Kolenbrander	St Maerten	1-6-2004	Klik hier...	Het verhaal van de familie Stam en hun boerderij aan de Kerkdijk 22 in Westbroek
De vreemde lente van 1945 in Groenekan	Wim van Schaik	St Maerten	1-5-2005	Klik hier...	Inundatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan. De laatste oorlogsdagen. April en mei 1945.
Bevrijding Maartensdijk	Koos Kolenbrander	St Maerten	1-5-2010	Klik hier...	De Polar Bears rijden Maartensdijk binnen en de bevrijdingsfeesten
Opdat wij niet vergeten	H. Doornenbal	St Maerten	1-12-2014	Klik hier...	Herinneringen aan Herman Doornenbal en Arie van Amerongen. Boerderij de Avond en boerderij De ijzeren Mortier.
Lezing, herdenking Tweede Wereldoorlog en de bevrijding	M. Mobach	St Maerten	1-12-2014	Klik hier...	Lezing van M Mobach. Marechaussee in westbroek. Verzet. Brandweer Westbroek. Wapens verborgen in de brandweerkazerne.
Onderduik en verzet in Groenekan	F. Klok	St Maerten	1-5-2015	Klik hier...	NSB NSV-Schule Verzetsstrijders politieman Rakers / familie Buddingh / familie van den Hurk / familie Hulst / meester Ben Blankenstein
Enkele ervaringen, gedachten, gevoelens over de Tweede Wereldoorlog	R. Klaassen	St Maerten	1-5-2015	Klik hier...	Persoonlijke herinneringen. Zoon van Peter Klaassen ambtenaar gemeentehuis. Persoonsbewijzen vervelsen. Onderduik.
Maartensdijks Tuindorp in de Tweede Wereldoorlog	R.Hufen Hzn	St Maerten	1-5-2018	Klik hier...	NSB burgemeester van der Voort van er Zijp. Joodse huisarts Frijda. W. Eichemwald. Centrale kinderkeuken en kindertransporten.
Narcissen in bos Voordaan	Tonneke Wilmink	St Maerten	1-12-2018	Klik hier...	Jacoba van Tongeren, WO2, verzet,
Maartensdijk Bevrijd 'Kiek nou toch 's effe an'	Koos Kolenbrander	Vierklank	3-5-1995	Klik hier...	Oprichting oranjecomite, Oranjebal, Allegorische optocht
Herinneringen aan het laatste gedeelte van de oorlog	Marijn Nekkers	Vierklank	30-4-2014	Klik hier...	Henk de Graaf uit Hollandsche Rading is een van de sprekers die het woord zal voeren tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei in de Maartenskerk in Maartensdijk.
Rachel Polak werkte als kleuterleidster in het onderwijs	Henk van de Bunt	Vierklank	4-2-2015	Klik hier...	Rachel Polak-de Jong (1911) maakte veel mee in haar lange leven. Tijdens de oorlog verloor ze haar man en bijna heel haar joodse familie. Iedere avond voor het slapengaan zegt ze welterusten tegen haar dierbaren van wie de foto s in een hoekje van de kamer staan.
Bevrijding van een oorlog die nooit voorbij gaat	Guus Geebel	Vierklank	29-4-2015	Klik hier...	7 mei 1945 kwamen de eerste Engelse pantservoertuigen vanuit Amersfoort op de Utrechtseweg De Bilt binnen. De toen 21-jarige Maartje Balk uit Bilthoven was daarbij. Haar familie was tijdens de oorlog actief bij het verzet in Bilthoven. Broer Machiel werd in november 1944 neergeschoten en overleed op 19-jarige leeftijd. Maartje was in die tijd koerierster voor het verzet.
Op 4 mei gingen we ramen lappen	Henk van de Bunt	Vierklank	29-4-2015	Klik hier...	In haar jonge jaren liep Rachel de Jong met een gebroken geweertje; in Nederland het symbool voor het pacifisme. Het werd gedragen als een speldje op de kleding. De verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog waren aanleiding voor deze grote antimilitaristische beweging. Deze beweging kon echter niet de opkomst van het militarisme in Duitsland voorkomen. 70 jaren na de bevrijding (1945) kijkt zij nog met afkeer en wrok terug op die verschrikkelijke oorlog.
70 jaar na bevrijding nog altijd een bijzondere herinnering	Koos Kolenbrander	Vierklank	6-5-2015	Klik hier...	Wim de Rooy kan zich de Bevrijdingsdag op 5 mei 1945 in Maartensdijk nog goed herinneren. Op een foto van die dag bij de tol in Maartensdijk verwelkomt een enthousiaste groep Maartensdijkers de bevrijders.
Het verhaal rond de noodlanding	Henk van de Bunt	Vierklank	30-6-2015	Klik hier...	neerstorten van een Amerikaanse B17 bommenwerper in het dorp Groenekan
Over Bilthovense oorlogsslachtoffers	Henk van de Bunt	Vierklank	9-10-2015	Klik hier...	Pieter ter Beek en Philip de Leeuw volgde op een aanslag op de spoorlijn bij Groenekan begin november '44. Naar aanleiding daarvan werden ook de Bilthovenaren Zus Boerma-Derksen Kees Boeke Stella Giesberts Mach(-iel) Balk en zijn ouders gearresteerd. Evenals ter Beek en de Leeuw zou de jonge verzetsman Balk zijn inzet met de dood bekopen. De anderen overleefden evenals de enige verzetsman; de bij de mislukte aanslag ontsnapte Joep Huffener.
De Stille Helden van Groenekan	Guus Geebel	Vierklank	5-12-2015	Klik hier...	het boek 'Groenekan en de Tweede Wereldoorlog' met archief- en literatuuronderzoek en verhalen van mensen die nog weten hoe het er hier in de oorlog aan toe is gegaan Frank Klok Wim Hoebink en Wim van Schaik
Kind in de oorlog	Karien Scholten	Vierklank	7-1-2016	Klik hier...	11-jarig meisje vertelt haar herinneringen aan bevrijdingsdag in Westbroek
Oorlogservaringen van twee Maartensdijkers	Koos Kolenbrander	Vierklank	14-1-2016	Klik hier...	Arie van Amerongen en Herman Doornenbal woonden tijdens de bezetting thuis bij hun ouders in Maartensdijk: Arie in de boerderij De Avond en Herman in de boerderij De IJzeren Mortier
'Herinneringen van een Joods onderduikertje'	Henk van de Bunt	Vierklank	1-3-2016	Klik hier...	Over Karel Beesemer die als Joods jongetje vanaf zijn vijfde tot zijn tiende onder andere werd ondergebracht op onderduikadressen in Amsterdam Rotterdam 's GravenmoerVeenendaal Bilthoven en Renkum
Maartensdijk bakermat ondergrondse pers	Frank Klok	Vierklank	26-4-2016	Klik hier...	Lodie en Klaas Voute oprichters van 'Het Bulletin' een verzetskrant met feitelijke informatie
Het drama van Westbroek	Walter Eijndhoven	Vierklank	4-5-2016	Klik hier...	Boekje Matthias Nagel (11) over bevrijdingsdag in Westbroek
Amsterdamse verzetsvrouw zorgt voor narcissen in Groenekan	Henk van de Bunt	Vierklank	22-12-2017	Klik hier...	Jacoba van Tongeren en Groep 2000 verzet
Zoet is de oorlog voor wie hem niet heeft meegemaakt	Henk van de Bunt	Vierklank	26-4-2018	Klik hier...	Interview met Bernard Schut nav interviews met overlevenden
Oorlog is de vader van alle dingen	Henk van de Bunt	Vierklank	9-5-2018	Klik hier...	Interview met Bernard Schut nav interviews met overlevenden
Over het monument Jan Steenlaan is weinig bekend	Henk van de Bunt	Vierklank	10-5-2018	Klik hier...	Een kruis (onthuld op 18 september 1945 red. ) op de hoek van de Soestdijkseweg en de Jan Steenlaan. Achtergrond onbekend. Het was het eerste oorlogsmonument in de gemeente. Mogelijk een herdenkingsteken, geplaatst door nabestaanden van omgekomenen.
Plaatsgenoten - De overlevenden (I)	Bernard Schut	Vierklank	6-3-2019	Klik hier...	Pim Boellaard . Velo Bierman. Pim Reijntjes. W.L. (Boebie) Brugsma . Overlevenden van de concentratiekampen Natzweiler. Later woonachtig in De Bilt Bilthoven en Hollandsche Rading
Tijsma onderzoekt geschiedenis Joodse bevolking 'Zij horen ook herdacht te worden'	Henk van de Bunt	Vierklank	26-4-2019	Klik hier...	Joodse oorlogsslachtoffers horen herdacht te worden. Douwe Tijsma
Plaatsgenoten - De overlevenden (III)	Bernard Schut	Vierklank	1-5-2019	Klik hier...	Pim Boellaard . Velo Bierman. Pim Reijntjes. W.L. (Boebie) Brugsma . Overlevenden van de concentratiekampen Natzweiler. Later woonachtig in De Bilt Bilthoven en Hollandsche Rading
Westbroek was in oorlogstijd een multiculturele samenleving	Henk van de Bunt	Vierklank	8-5-2019	Klik hier...	650 evacuees uit Huissen Jan Lenssinck onderduikers in de polder verzet
Canadese bevrijdingsleger in Maartensdijk	Henk van de Bunt	Vierklank	8-5-2019	Klik hier...	bevrijding Polar bears
Levensverhaal van de bijna 100-jarige Biltenaar Marten Mobach	Henk van de Bunt	Vierklank	12-6-2019	Klik hier...	verzet
Tijsma op de bres voor vergeten slachtoffers WO II	Henk van de Bunt	Vierklank	7-8-2019	Klik hier...	Joodse oorlogsslachtoffers horen herdacht te worden. Douwe Tijsma
Vergeten stenen getuigen van een verschrikkelijke tijd	Henk van de Bunt	Vierklank	14-8-2019	Klik hier...	Joodse oorlogsslachtoffers horen herdacht te worden. Douwe Tijsma
Naam ontbreekt op monument	Henk van de Bunt	Vierklank	12-11-2019	Klik hier...	Joep Huffener en Philip (Flip) de Leeuw. Mach Balk. De Leeuw ontbreekt op het verzetsherdenkingsmonument bij Jagtlust
De Hongerwinter van '44-'45	Bernard Schut	Vierklank	25-12-2019	Klik hier...	Honger in de Bilt. Ooggetuigen vertellen. Hongertochten.
Foto's '40-'45 uit de Provincie Utrecht	Bernard Schut mmv Veroniek Clerkx	Vierklank	22-1-2020	Klik hier...	Loes Overeem, Kamp Amersfoort. Ir. Hupkes, directeur van de NS die, toen hij tijdens een spelletje golf hoorde dat de Spoorwegstaking was uitgebroken, zich rechtstreeks naar zijn onderduikadres begaf; een villa in Maartensdijk.
Ontbrekende jaargangen van de Vierklank: 1996 tm 2012		Vierklank	27-1-2020		Via internet zijn geen links te vinden naar de uitgaven tussen 1995 en 2013
Het drama van Jaglust	Bernard Schut	Vierklank	11-2-2020	Klik hier...	Op 9 oktober1944 vond er een razzia plaats in De Bilt in de buurt waarin o.a. de Konijnenlaan en de Hazenlaan liggen. De onderduikers daar namen de benen naar het gebied achter Jagtlust, een toen nog braakliggend stuk grond . Hier werd de jacht op de onderduikers geopend. Elf man werd gepakt. En verder 3 gemeenteambtenaren, toevallige passanten. De jongste was 17. De oudste 39. Drie mannen kwamen uit één gezin. De groep werd zonder pardon afgevoerd naar Kamp Amersfoort.
De Bilt in Wereldoorlog II	Henk van de Bunt	Vierklank	19-2-2020	Klik hier...	De website van de Historische Vereniging Maartensdijk (HVM), waar met ingang van 29 januari het dossier 'Maartensdijk (en De Bilt) in WO2' online staat. Het 'dossier' heeft betrekking op een inventarisatie van ruim 160 publicaties over de tweede wereldoorlog in deze gemeente.
"Hoe heette ik ook al weer?"	Henk van de Bunt	Vierklank	25-2-2020	Klik hier...	In Hoe heette ik ook alweer? beschrijft Biltenaar Karel Beesemer, hoe hij als Joods jongetje uit Amsterdam via allerlei omzwervingen in Renkum een veilig onderduikadres vond.

WO2 in St Maerten

Geplaatst op 4 maart 2020 door Jan Maasen

St Maerten is het blad van onze Historische Vereniging Maartensdijk. Frank Klok is de hoofdredacteur van St Maerten en auteur van artikelen en een boek over de tweede wereldoorlog en Groenekan. We vroegen hem om één oorlogsverhaal uit St Maerten te noemen dat nooit vergeten mag worden. Dit is zijn antwoord:

“Het is met tegenzin dat ik in de diverse verhalen van met Groenekan gelieerde oorlogsgeschiedenissen een ‘must-read-verhaal’ aanwijs. Dat voelt als tekort doen aan al die andere Stille helden die met gevaar voor eigen leven (en dat van hun familie) ook belangeloos hun hand uitstaken naar mensen in doodsnood. Dus wat ondergetekende betreft, lees ze allemaal! Enfin, de webmaster is onverbiddelijk en dus hierbij dan toch een – arbitraire – keuze.
.
In de verzets- en onderduikgeschiedenis van Herman Herschel en Thea Herschel-Fruitman komen veel elementen en gebeurtenissen van de oorlog bij elkaar: de Jodenvervolging in Amsterdam, Joods verzet, bloedstollende confrontaties met de Duitse bezetter, een bijzondere onderduikperiode in Groenekan, de grote rol van vervalste documenten, voedseltochten, verraad, de grote rol van de Groenekanse Stille Helden Siem en Rietje Buddingh’ én van stom toeval! “

Het verhaal van Herman Herschel en Thea Herschel-Fruitman komt in het boek Groenekan en de Tweede Wereldoorlog, De Nagekomen Verhalen.
Vanaf april verkrijgbaar bij de Bilthovense Boekhandel, Read Shop De Bilt en de firma Van der Neut in Groenekan.
Hier … leest u een klein voorproefje.

Alle artikelen over de tweede wereldoorlog in Groenekan vindt u in onderstaande tabel.
De verhalen over verzet en onderduik vindt u met de zoekterm ‘verzet’.

Titel	Auteur	Bron	Publicatiedatum	Hyperlink	Info:
The Long Return	Bob Porter	boek	1-1-1997	Klik hier...	Bob Porter was a Bomb Aimer in a Lancaster bomber, that exploded at 22,000 feet. He and the engineer were the only survivors. In het boek The Long Return noemt bommenrichter/ reservepiloot Bob Porter zes Canadese soldaten die gelijk met een groep gedeserteerde Duitsers in Fort Ruigenhoek in Groenekan hebben gezeten.
We will remember them	Ivo de Jong	boek	1-1-2014	Klik hier...	Brigadegeneraal en historicus drs. Ivo de Jong geeft de tien jonge bemanningsleden van de B17, die neerstortte bij Groenekan, stem en gezicht. Hij deed al eerder gedetailleerd onderzoek naar deze noodlanding voor zijn boekMission 376 Battle over the Reich: 28 May 1944
Groenekan en de Tweede Wereldoorlog	F. Klok, W. Hoebink, W. van Schaik	boek	1-1-2015	Klik hier...	Particuliere uitgave. Klok, Groenekan ISBN9789082425901
Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940-1945)	Trudy Admiraal, Paul van Tongeren	boek	1-1-2015	Klik hier...	Dit boek is gebaseerd op de authentieke memoires van Jacoba van Tongeren (1903-1967) die -als enige vrouw- in de Tweede Wereldoorlog een grote verzetsgroep oprichtte en vijf jaar lang leidde: Groep 2000. Groep 2000 zorgde tussen 1940 en 1945 voor 4500 onderduikers in Amsterdam en stond aan de wieg van het blad Vrij Nederland. De Groep telde circa 140 leden van 85 van hen is een korte biografie opgenomen. Groenekan
De nagekomen verhalen (Groenekan en de Tweede Wereldoorlog)	F. Klok	boek	01-4-2020	Klik hier...	In De Nagekomen Verhalen beschrijft Frank Klok aanvullingen en nieuwe verhalen, die hem bereikten na de publicatie in 2015 van het boek Groenekan en de Tweede Wereldoorlog (auteurs waren toen, naast Frank Klok, ook Wim Hoebink en Wim van Schaik). Onder meer over Joods verzet door het Joodse echtpaar Herman Herschel en Thea Herschel-Fruitman.
Het monument voor een neergestorte Amerikaanse bommenwerper	Redactie	OMDB	6-8-2018	Klik hier...	Op de foto zien we een monument dat op 28 mei 2014 in Groenekan werd onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning van een Amerikaanse bommenwerper ...
Verzetsstrijdster Jacoba van Tongeren en Groenekan	Redactie	OMDB	11-9-2019	Klik hier...	In de Vierklank van 11 mei 2016 beschreef Henk van de Bunt de vier mei-viering van dat jaar in Groenekan. Hij citeerde daarbij Groenekanner Julius ...
De kinderen van Versteeg moeten onder de wol: over ir. Willem Hupkes	Redactie	OMDB	9-11-2019	Klik hier...	De kinderen van Versteeg moeten onder de wol. Zo luidde in 1944 een codebericht van Radio Oranje vanuit Londen voor ir. Willem Hupkes, president-directeur van ...
Philip de Leeuw, verzetsman	Redactie	OMDB	21-11-2019	Klik hier...	Philip de Leeuw, die was ondergedoken in Bilthoven, gaf leiding aan de aanslag op de spoorlijn Utrecht-Amersfoort in november 1944. Dit koste het leven van...
John Twiss Quarles van Ufford en het verzet	Redactie	OMDB	5-3-2020	Klik hier...	Op 3 mei 1942 schoten Duitse kampbewakers John Edward Willem Twiss Quarles van Ufford (1889-1942) uit Groenekan dood tegelijk met een aantal medegevangenen uit Nederland.
Inleiding tot Exodus (mei 1945)	Redactie	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan en Westbroek
Groenekan in de gevarenzone	W. Hoebink	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan. De eerste oorlogsdagen. Mei 1940.
De Exodus van Twee Dorpen	Werkgroep Mondelinge Documentatie	St Maerten	1-5-1990	Klik hier...	Inundatie en evacuatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan en Westbroek
De crash in Groenekan	Wim Hoebink	St Maerten	1-5-1995	Klik hier...	Het neerstorten van de B-17 42-104285 in Groenekan. Gezagvoerder Art Codding.
De vreemde lente van 1945 in Groenekan	Wim van Schaik	St Maerten	1-5-2005	Klik hier...	Inundatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) in Groenekan. De laatste oorlogsdagen. April en mei 1945.
Onderduik en verzet in Groenekan	F. Klok	St Maerten	1-5-2015	Klik hier...	NSB NSV-Schule Verzetsstrijders politieman Rakers / familie Buddingh / familie van den Hurk / familie Hulst / meester Ben Blankenstein
Narcissen in bos Voordaan	Tonneke Wilmink	St Maerten	1-12-2018	Klik hier...	Jacoba van Tongeren, WO2, verzet,
Het verhaal rond de noodlanding	Henk van de Bunt	Vierklank	30-6-2015	Klik hier...	neerstorten van een Amerikaanse B17 bommenwerper in het dorp Groenekan
Over Bilthovense oorlogsslachtoffers	Henk van de Bunt	Vierklank	9-10-2015	Klik hier...	Pieter ter Beek en Philip de Leeuw volgde op een aanslag op de spoorlijn bij Groenekan begin november '44. Naar aanleiding daarvan werden ook de Bilthovenaren Zus Boerma-Derksen Kees Boeke Stella Giesberts Mach(-iel) Balk en zijn ouders gearresteerd. Evenals ter Beek en de Leeuw zou de jonge verzetsman Balk zijn inzet met de dood bekopen. De anderen overleefden evenals de enige verzetsman; de bij de mislukte aanslag ontsnapte Joep Huffener.
De Stille Helden van Groenekan	Guus Geebel	Vierklank	5-12-2015	Klik hier...	het boek 'Groenekan en de Tweede Wereldoorlog' met archief- en literatuuronderzoek en verhalen van mensen die nog weten hoe het er hier in de oorlog aan toe is gegaan Frank Klok Wim Hoebink en Wim van Schaik
Amsterdamse verzetsvrouw zorgt voor narcissen in Groenekan	Henk van de Bunt	Vierklank	22-12-2017	Klik hier...	Jacoba van Tongeren en Groep 2000 verzet

De tabel is doorzoekbaar: tik de naam van een auteur, van een persoon of een trefwoord in het zoekvak rechtsboven en druk op enter. Alle resultaten hebben aanvullende informatie, die zichtbaar wordt als u het groene plus(+)teken aanklikt.
De resultaten kunnen meerdere pagina’s beslaan; u kunt het aantal hits per pagina vergroten tot 100 (linksboven).
Klik op de ‘Klik hier…‘-link rechts in de tabel om naar het betreffende artikel te gaan. De link opent in een nieuw venster.

WO2 in het Onlinemuseum De Bilt

Geplaatst op 16 februari 2020 door Jan Maasen

Het Online Museum De Bilt wil het culturele erfgoed van de gemeente bij elkaar brengen op één website. Anne Doedens is historicus en initiator en bestuurssecretaris van het Online Museum De Bilt. Op zijn naam staan meer dan 100 historische publicaties, waaronder vele boeken. We vroegen hem om één oorlogsverhaal uit het OMDB te noemen dat nooit vergeten mag worden. Dit is zijn antwoord:

‘Onlinemuseumdebilt viert de Bevrijding. Samen met de historische verenigingen. Ook op onze site staat een apart bevrijdingsdossier. Sedert 1945 was er in ons land geen onderdrukking en oorlogsgeweld . Dat is uniek. Geschiedenis maakt je daarvan bewust. Dappere mensen hadden in de kernen van onze gemeente de moed de strijd voor de vrijheid aan te gaan, zonder zichzelf voorop te stellen.
Zoals Lodie Voûte die achter Rustenhove woonde. Hij accepteerde de leugen en het bedrog van de bezetter niet. Met zijn broer maakte hij in 1940 het eerste verzetsblad in Nederland. Dat was levensgevaarlijk. De strijd voor het vrije woord en tegen onderdrukking was toen en is nu en straks de moeite meer dan waard.

Alle artikelen in het OMDB over de tweede wereldoorlog in Maartensdijk, Hollandsche Rading, Groenekan, Westbroek, De Bilt en Bilthoven vindt u in onderstaande tabel. Onder de tabel vindt u informatie over het gebruik van de tabel.
Het artikel over Lodie Voûte vindt u met de zoekterm ‘krant’.

Titel	Auteur	Bron	Publicatiedatum	Hyperlink	Info:
Het herdenkingsmonument bij Jagtlust	Redactie	OMDB	19-6-2018	Klik hier...	Bij het gemeentehuis Jagtlust in Bilthoven staat een monument ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het stelt een leeuw voor met op ...
Een trieste Bevrijdingsdag in Westbroek	Redactie	OMDB	3-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is het monument ter herinnering aan de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Westbroek. Hier staan ook de namen van de op 5 mei ...
Van Ravenswaay, burgemeester in Oorlogstijd	Redactie	OMDB	3-7-2018	Klik hier...	In 1943 kreeg De Bilt een burgemeester die lid was van de NSB. Hij heeft die functie bijna twee jaar waargenomen. Cornelis van Ravenswaay was ...
De werken bij Griftenstein	Redactie	OMDB	9-7-2018	Klik hier...	Aan weerszijden van de Utrechtseweg, vlakbij de benzinestations, kan men nog altijd de resten zien van een infanteriestelling die bekend staat als de Werken bij ...
De Nederlandse Volksdienst in Maartensdijk	Redactie	OMDB	10-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is een bijeenkomst in de open lucht van de Nederlandsche Volksdienst. Die vond in 1942 plaats in de muziektent op de hoek van de ...
Het nieuws van de bevrijding in De Bilt	Redactie	OMDB	10-7-2018	Klik hier...	Afgebeeld is de intocht van de militairen van het 49th Reconnaissance Regiment, de Polar Bears, op 7 mei 1945 bij Fort De Bilt.
De isolatie van Joden in Maartensdijk	Redactie	OMDB	15-7-2018	Klik hier...	Dit bordje Joden niet gewenscht werd in 1941 of 1942 geplaatst in de Raiffeisenlaan in Maartensdijk. (Collectie het Utrechts Archief). In 1936 werd de Joodsche Vereeniging Tuindorp opgericht. Dat deel van het dorp ...
Pim Boellaard, verzetsman	Redactie	OMDB	24-7-2018	Klik hier...	W.A.H.C. Boellaard, roepnaam Pim (1903 - 2001), was een Nederlandse verzetsman en ondernemer. In 1938 kwam in hij De Bilt wonen in het Kloosterpark ...
De forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie	Redactie	OMDB	24-7-2018	Klik hier...	De Nieuwe Hollandse Waterlinie, die in de negentiende eeuw ontwikkeld werd, bestond uit terreinen die men onder water kon zetten en uit forten. Drie forten ...
Het Verloren Kerkhof	Redactie	OMDB	25-7-2018	Klik hier...	Een ouderwetse dodenakker, bestemd voor andersdenkenden, stond er boven het artikel in de Vierklank van 24 oktober 2017. Op de foto ziet men het toegangshek.
Eerste Nederlandse verzetskrant kwam uit Maartensdijk	Redactie	OMDB	6-8-2018	Klik hier...	Afgebeeld is het eerste exemplaar van het eerste Nederlandse ondergrondse verzetsblad, het Bulletin, dat werd uitgegeven in Maartensdijk. Het werd samengesteld en geproduceerd door de ...
Het monument voor een neergestorte Amerikaanse bommenwerper	Redactie	OMDB	6-8-2018	Klik hier...	Op de foto zien we een monument dat op 28 mei 2014 in Groenekan werd onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning van een Amerikaanse bommenwerper ...
De Nationale Jeugdstorm in Bilthoven	Redactie	OMDB	14-8-2018	Klik hier...	Op deze foto staan jongens in het gelid tijdens een kamp van de Nationale Jeugdstorm in Bilthoven in 1934 of 1935. In het midden staat ...
De evacuatie van Achttienhoven en Westbroek	Redactie	OMDB	18-8-2018	Klik hier...	Hier ziet men een schets van een afbeelding op een houten bank, opgesteld in het bejaardenhuis De Rustenburcht in Ursem. De afbeelding waarin de titel ...
Wim Sassen ontsnapt uit Fort Blauwkapel	Redactie	OMDB	24-8-2018	Klik hier...	Afbeelding: Blauwkapel in 2013 (foto HenkvD Wikipedia). Op kerstavond 1945 ontsnapte de oorlogsmisdadiger Willem Sassen uit Fort Blauwkapel waar hij gevangen gezet was. Men vertelt ...
De Bevrijding van Maartensdijk	Redactie	OMDB	11-11-2018	Klik hier...	Op 7 mei 1945 reden Engelse bevrijders als eerste Maartensdijk binnen. Hier zijn deze Polar Bears die met hun half tracks naar het dorp reden ...
Willy van der Heide, schrijver van jeugdboeken	Redactie	OMDB	4-12-2018	Klik hier...	Willy van der Heide is bekend als schrijver van de Bob Evers serie, jeugdliteratuur die destijds verslonden werd. Hij woonde korte tijd op de Hasebroeklaan ...
Een burgemeester in crisis- en oorlogstijd	Redactie	OMDB	31-12-2018	Klik hier...	Op deze foto zien we het complete gemeentelijke apparaat, bestuurders en ambtenaren van Maartensdijk in 1936. (Foto collectie Koos Kolenbrander, geplaatst met diens toestemming).
Het verzet in Maartensdijk	Redactie	OMDB	31-12-2018	Klik hier...	Afgebeeld zijn leden van de Maartensdijkse knokploeg: v.l.n.r. Karel de Ridder, Gert Mastenbroek, Boetje Hommes, Rijk de Nooij, Huib Doornenbal en een onbekende.
Neergehaald in de oorlog: sergeant vlieger Jansen uit De Bilt	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Sergeant-vlieger Wilhelmus Johannes Gijsbertus Jansen, geboren op 23 november 1915 in De Bilt, vlieger bij de Koninklijke Marine Luchtvaart Dienst, werd in zijn Lockheed Hudson ...
Westbroek en de Slag in de Javazee	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Op 27 februari 1942 leverde een geallieerd eskader onder leiding van schout-bij-nacht Karel Doorman slag tegen de Japanners in de Javazee. De toen 29-jarige luitenant-ter-zee ...
Concentratiekampen en verzetsmensen uit de Bilt	Redactie	OMDB	5-2-2019	Klik hier...	Op de erelijst van gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog in het gebouw der Tweede Kamer, komt een aantal uit het gebied van de huidige gemeente ...
Het verzet in De Bilt en Bilthoven: fotograaf Salomon de Wolf	Redactie	OMDB	11-2-2019	Klik hier...	Er waren in De Bilt en Bilthoven vele vormen van verzet tegen de Duitse bezetter. Men leest in het artikelHet verzet in onze gemeente ...
Bilthovense oorlogsslachtoffers in 1944	Redactie	OMDB	12-2-2019	Klik hier...	Afgebeeld is Rembrandtlaan 74, Sursum Corda of De harten omhoog (foto: Henk van de Bunt, Vierklank). Dit pand is een herinneringsoord van betekenis in Bilthoven. Koerierster â€¦
Duitse troepen en bunkers in Bilthoven	Redactie	OMDB	20-2-2019	Klik hier...	Afgebeeld is een bunker van een bunkercomplex gebouwd in de driehoek tussen de Bilderdijklaan, Tollenslaan en Hasebroeklaan. (Foto: collectie dâ€™Oude School)
Pim Reijntjes, verzetsman	Redactie	OMDB	22-2-2019	Klik hier...	Pim Reintjes (1919-2014) uit Hollandse Rading kende een veelbewogen leven. Tijdens de oorlog was hij actief in het verzet en overleefde hij twee concentratiekampen.
De april-meistakingen in De Bilt	Redactie	OMDB	4-3-2019	Klik hier...	In 1943 vonden in heel Nederland de april-meistakingen plaats. In De Bilt waren opvallend veel werknemers bij de stakingen betrokken. Hierboven ziet men een besluit ...
Het Nederlands Brandweerorkest	Redactie	OMDB	5-3-2019	Klik hier...	Het Nederlands Brandweerorkest is gevestigd in Bilthoven. Vroeger werd deze vereniging de Brandweerharmonie genoemd. Het is het enige brandweerorkest in Nederland. Onderdelen van de vereniging ...
Een joods echtpaar uit Maartensdijk	Redactie	OMDB	5-3-2019	Klik hier...	Op deze foto is het joodse echtpaar Leipold te zien met getuigen en familie tijdens hun bruiloft in Maartensdijk.
De bevrijding: herinneringen van Luise Kramer-Scheffels	Redactie	OMDB	12-3-2019	Klik hier...	In het dagboek van Luise Kramer-Scheffels kan men lezen: 4/5: Holland capituleert. Eindelijk. 6/5: De laatste twee dagen een gekkenhuis, kinderen met oranje mutsen, vlaggetjes, ...
De bevrijding: herinneringen van Herman von der Dunk	Redactie	OMDB	14-3-2019	Klik hier...	De dag na het capitulatienieuws verscheen de eerste groene jeep in de Van der Helstlaan met twee rode baretten op breed lachende en zwaaiende zeer ...
De bevrijding: herinneringen van Peter Hoefnagels	Redactie	OMDB	14-3-2019	Klik hier...	De jazz-band. Ik zou voor zaterdag flink gaan oefenen. In het dorp op het Emmaplein was een houten muziektent opgetrokken. Hij was leeg nu, zo vroeg ...
Rommel op Jagtlust	Redactie	OMDB	15-3-2019	Klik hier...	In 1943 vorderde de Duitse Wehrmacht Jagtlust, dat tot dan toe als gemeentehuis van De Bilt was gebruikt. Het werd het hoofdkwartier van het achtentachtigste ...
Monument voor een neergestorte B17	Redactie	OMDB	25-3-2019	Klik hier...	In de tuin van Soestdijkseweg 15 in de Bilt staat een bijzonder monument. Vijf stangen komen vanuit de grond omhoog en buigen op verschillende plekken ...
Eduard Veterman, kunstenaar en verzetsman	Redactie	OMDB	28-3-2019	Klik hier...	De joodse Eduard Veterman was toneelschrijver en regisseur in Den Haag, later Amsterdam waar hij kort aan De Hollandse Schouwburg verbonden was. Tijdens de Tweede ...
De bevrijdingsdag van een joodse onderduiker	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Walter Maas maakte de bevrijding mee in Bilthoven. Hij werd bekend doordat hij in 1949 de stichting Gaudeamus oprichtte, die de moderne muziek wil bevorderen.
Feest bij de bevrijding	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Burgemeester Van der Borch viert de bevrijding aan de arm van enkele jongedames. (Foto het Utrechts Archief) De burgemeester, die in 1943 vervangen door de NSB-er Van Ravenswaay, nam ...
De Duitse capitulatie	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	De overgave van de Duitse troepen werd geregeld in De Bilt. De opperbevelhebber in Nederland was generaal Christiansen. Hij liet de onderhandelingen over de details ...
Incidenten bij de bevrijding	Redactie	OMDB	29-3-2019	Klik hier...	Toen op 4 mei bekend werd dat het Duitse leger zich had overgegeven, waren veel Duitse soldaten daarvan nog niet doordrongen. Zij stonden niet toe ...
9 oktober 1944: een rampdag voor De Bilt	Redactie	OMDB	15-4-2019	Klik hier...	Afgebeeld is de Stenen Man op de fusilladeplaats van Kamp Amersfoort. (Foto: Anne Doedens). Dertien inwoners van De Bilt gingen via dat kamp hun dood ...
Dossier bevrijding	Redactie	OMDB	15-4-2019	Klik hier...	In het overzicht hieronder proberen we de bijdragen over de bevrijding van de dorpen van de huidige gemeente De Bilt op deze site in een kader ...
Herdenking en protest op 4 mei 1969	Redactie	OMDB	22-4-2019	Klik hier...	Tijdens de nationale dodenherdenking van 1969 waren er op verschillende plekken in Nederland incidenten. In Bilthoven vond een protest plaats van ongeveer dertig leerlingen, oud-leerlingen
Zeepfabrieken Bilthoven	Redactie	OMDB	15-5-2019	Klik hier...	De N.V. ZeepfabriekenBilthoven aan de Rembrandtlaan 18 in Bilthoven (Bron: Geheugen van Nederland). Het bedrijf was hier gevestigd van 1938 tot 1941.
Ferdi van der Ham, een verzetsheld uit Bilthoven	Redactie	OMDB	10-6-2019	Klik hier...	Ferdi van der Ham was een verzetsheld uit Bilthoven. In de zomer van 1941 zeilde hij nog met zijn vrienden op de Loosdrechtse Plassen.
Verzetsstrijdster Jacoba van Tongeren en Groenekan	Redactie	OMDB	11-9-2019	Klik hier...	In de Vierklank van 11 mei 2016 beschreef Henk van de Bunt de vier mei-viering van dat jaar in Groenekan. Hij citeerde daarbij Groenekanner Julius ...
Montessorischool van 100 jaar kan veel verhalen	Redactie	OMDB	2-10-2019	Klik hier...	Schrijf eens een stukje over de lagere school voor de jubileumschakeltjes, dat zal je maar gevraagd worden, schrijft Ireen bij het 50-jarig jubileum van de ...
Hans Hellendoorn, comandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in De Bilt	Redactie	OMDB	7-11-2019	Klik hier...	In september 1944 gaf de regering in ballingschap uit Londen de opdracht aan de diverse verzetsgroepen in Nederland zich te bundelen. Al of niet met ...
De kinderen van Versteeg moeten onder de wol: over ir. Willem Hupkes	Redactie	OMDB	9-11-2019	Klik hier...	De kinderen van Versteeg moeten onder de wol. Zo luidde in 1944 een codebericht van Radio Oranje vanuit Londen voor ir. Willem Hupkes, president-directeur van ...
De uitdeling van Zweeds wittebrood	Redactie	OMDB	20-11-2019	Klik hier...	Op de foto zien we hoe tegen het einde van de oorlog op het terrein van Inventum aan de Leijenseweg en de Brandenburgerweg Zweeds wittebrood ...
Philip de Leeuw, verzetsman	Redactie	OMDB	21-11-2019	Klik hier...	Philip de Leeuw, die was ondergedoken in Bilthoven, gaf leiding aan de aanslag op de spoorlijn Utrecht-Amersfoort in november 1944. Dit koste het leven van...
Oorlogsgeheimen: Overval op het politiebureau van Maartensdijk	Redactie	OMDB	22-11-2019	Klik hier...	Voorjaar 2013 zond omroep Max de serie Oorlogsgeheimen uit: een televisieserie over zoektochten naar het verleden. Aflevering De knokploeg van mijn vader.
De Bilthovensche Courant na de bevrijding	Redactie	OMDB	26-11-2019	Klik hier...	In 1941 werden de Biltsche Courant en de Bilthovensche Courant opgeheven. Na de oorlog was de Bilthovensche Courant de eerste die weer verscheen.
Smeerstation De Bilt: hulp aan gevangenen	Redactie	OMDB	27-11-2019	Klik hier...	Afgebeeld is Lucia Henriette Maria Agnes Ziegenhardt (1907-1980), die met haar mans naam bekend stond als Loes van Overeem.
Beukennootjes in de hongerwinter	Redactie	OMDB	3-12-2019	Klik hier...	Toen in de Tweede Wereldoorlog het gebrek aan eten steeds groter werd, spoorde de overheid de bevolking aan om beukennootjes te rapen.
Meindert Brouwer en zijn geheime zender	Redactie	OMDB	7-12-2019	Klik hier...	Afgebeeld is een zender ontvanger die door verzetslieden en geheime dienstmensen tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt om vanuit bezet gebied metLonden te communiceren.
Joden niet gewenscht	Redactie	OMDB	9-12-2019	Klik hier...	Dit bord stond in de Tweede Wereldoorlog bij de grens van de gemeente De Bilt aan de Utrechtseweg. (Foto RHC Vecht en Venen). Symbool van de Joodse onderdrukking en vervolging. Dergelijke bordjes
De gaarkeuken van Inventum	Redactie	OMDB	6-1-2020	Klik hier...	Hier zien we de rij voor de centrale keuken van Inventum. (Foto RHC Vecht en Venen) Inventum was een fabriek van huishoudelijke elektrische apparaten.
Biltse grond onder water	Redactie	OMDB	15-1-2020	Klik hier...	Inundaties Werken bij Griftensteyn 1945
Jong in de oorlog: Jifke Leemhuis dook onder de tafel	Redactie	OMDB	19-1-2020	Klik hier...	We moeten dat eens even oefenen, had meester Thierry van de Montessorischool in Bilthoven gezegd. Daarmee bedoelde hij dat zijn hele school van circa veertig leerlingen op tijd en gepast moest reageren op het luchtalarm dat vanaf 1944 met regelmaat afging in gemeente De Bilt.
De verdwenen villa Ensah	Redactie	OMDB	22-1-2020	Klik hier...	De villa ENSAH was de eerste villa die gebouwd werd bij het station Bilthoven, dat toen nog station De Bilt heette. Hij is gebouwd in 1899/1900. Het einde kwam in december 1944 toen een voltreffer het pand in puin legde.
Jong in de oorlog: Philip Holt moest vaak verhuizen	Redactie	OMDB	23-1-2020	Klik hier...	Toen het gezin verhuisde naar de Merellaan in Bilthoven Zuid, verruilde Philip het Bonifatius voor Het Nieuwe Lyceum. Hij kwam in een zogeheten opvangklas die was ingesteld voor kinderen van evacuees. Ook dat duurde niet lang, want in september 1943 werd het HNL door de Duitsers gevorderd. Er kwam tijdelijk vervangende lesruimte op verschillende adressen in Bilthoven, zoals de Villa Oase.
Bevrijdingsfeesten in Maartensdijk	Redactie	OMDB	27-1-2020	Klik hier...	In de gemeente Maartensdijk werd de bevrijding van de Duitse overheersing uitbundig gevierd. Hier zien we hoe de waarnemende burgemeester van Maartensdijk D. Udo een toespraak houdt bij een feest in Tuindorp.
De aftocht van de Duitse troepen	Redactie	OMDB	27-1-2020	Klik hier...	Op deze foto’s, die zijn gemaakt door een onbekende fotograaf, zien we de aftocht van de Duitse troepen langs de Utrechtseweg in De Bilt. De soldaten moesten lopen en hun bezittingen werden vervoerd met paard-en-wagen. De foto’s zijn genomen ter hoogte van Klein Beerschoten, Utrechtseweg 60.
Gekke Gerrit in Maartensdijk	Redactie	OMDB	29-1-2020	Klik hier...	De gemeente Maartensdijk werd aan het einde van de oorlog bestuurd door de NSB-er Anton Gerrit Jongsma (1899-1960), die in oktober 1944 werd benoemd tot waarnemende burgemeester. Hij had in zijn vorige standplaats Krommenie de bijnaam Gekke Gerrit gekregen.
De Statenverkiezingen van 1935 in De Bilt en Maartensdijk	Redactie	OMDB	7-2-2020	Klik hier...	Bij de verkiezingen voor de provinciale staten op 17 april 1935 behaalde de NSB, die een nieuwe politieke partij was, zeer hoge resultaten. In De Bilt kreeg de partij 15,06 procent van de stemmen wen in Maartensdijk was het maar liefst 16,88 procent. Dat was nog veel meer dan het landelijke resultaat van bijna 8 procent
De centrale inlichtingendienst in Maartensdijk	Redactie	OMDB	7-2-2020	Klik hier...	Hier zien we de geheime telefooncentrale van de Centrale Inlichtingendienst of CID in Tuindorp, toen nog een deel van Maartensdijk, zoals die er in de eerste helft van 1945 uitzag. Hij was ingebouwd in een boekenkast. (Foto’s het Utrechts Archief) Deze telefoonpost werd bemand door Pim Huydecoper van Nigtevecht en Ernst Veen.
Jan en Kees Brinkhof gefusilleerd	Redactie	OMDB	12-2-2020	Klik hier...	Ter gelegenheid van het vijfentwintigjarige jubileum van Jan Brinkhof als organist van de St. Michaëlkerk in De Bilt werd deze foto genomen. Jan zit in …
Seyss-Inquart in Maartensdijk	Redactie	OMDB	14-2-2020	Klik hier...	Hier zien we twee foto’s van een bezoek dat rijkscommissaris Seyss-Inquart in april 1942 bracht aan Maartensdijk, waar hij de plaatselijke afdeling van de Nederlandsche Arbeidsinzet …
Onderduiken in een grafkelder	Redactie	OMDB	14-2-2020	Klik hier...	Aan het einde van de oorlog verstopten jongemannen zich soms in een grafkelder op de begraafplaats bij de Nederlands Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat in …
De intocht op de Utrechtseweg	Redactie	OMDB	21-2-2020	Klik hier...	Langs de Utrechtseweg stonden om de zoveel meter vierkante betonnen schuilplaatsen waar auto’s in konden. Daar stonden wij met heel veel jongens en meisjes bovenop …
De rokerskaart	Redactie	OMDB	21-2-2020	Klik hier...	Op deze foto zien we de distributie van rookwaren in Bilthoven. Dat gebeurde met het gebruik van een rokerskaart, waarvan we hieronder een voorbeeld zien.
Verraad in De Bilt in 1943	Redactie	OMDB	3-3-2020	Klik hier...	Afgebeeld is de kop van het illegale blad De Waarheid en een artikel uit de legale versie van dat blad van 2 augustus 1946. Het
John Twiss Quarles van Ufford en het verzet	Redactie	OMDB	5-3-2020	Klik hier...	Op 3 mei 1942 schoten Duitse kampbewakers John Edward Willem Twiss Quarles van Ufford (1889-1942) uit Groenekan dood tegelijk met een aantal medegevangenen uit Nederland.
Na 75 jaar; Maps Mohr meldt zich	Redactie	OMDB	6-3-2020	Klik hier...	Afgelopen week werden we verblijd met een wel heel verrassend mailtje uit Engeland. De inmiddels 98-jarige Maps Lane-Mohr schreef ons dat zij een van de
De Nederlandse Arbeidsdienst	Redactie	OMDB	9-3-2020	Klik hier...	Op 15 oktober 1941 werd de Nederlandsche Arbeidsdienst of NAD opgericht, aanvankelijk onder de naam Opbouwdienst. Daarmee wilden de Duitse autoriteiten Nederlandse arbeidskrachten gebruiken om
De Canadezen gaan weer naar huis	Redactie	OMDB	9-3-2020	Klik hier...	Op deze foto zien we hoe een Canadese soldaat op 29 augustus 1945 teruggaat naar Canada. De man op de foto is korporaal Don Gordon
Bevrijdingsfeest op Sanatorium Berg en Bosch	Redactie	OMDB	13-3-2020	Klik hier...	Op woensdag 9 mei 1945 werd bij het Sanatorium Berg en Bosch de bevrijding gevierd. Het begon met het hijsen van de vlag door dr.
De bevrijding: een merkwaardig voorval bij Berg en Bosch	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	Afgebeeld is een jeep met ordonnans van de Polar Bears, met daarachter drie kennelijk opgewekt kijkende Duitse Feldgendarmen. Het gezelschap staat voor de ingang van
Het probleem van de ingegooide ruiten	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	In de bovenstaande waarschuwingen uit het voorjaar van 1941 is burgemeester Tjalma van Maartensdijk aan het woord. Er waren ruiten ingegooid in Tuindorp, de wijk
De radio afgepakt	Redactie	OMDB	16-3-2020	Klik hier...	Op 27 mei 1943 maakte de burgemeester van De Bilt bekend dat de inwoners hun radio’s moesten inleveren. Daarbij gaf hij per straat aan, op
De mobilisatie	Redactie	OMDB	17-3-2020	Klik hier...	Op de foto zien we een groep soldaten tijdens de mobilisatie van 1939. Het bijschrift maakt duidelijk dat het om De Bilt gaat. Hans de

De tabel is doorzoekbaar: tik de naam van een auteur, van een persoon of een trefwoord in het zoekvak rechtsboven en druk op enter. Alle resultaten hebben aanvullende informatie, die zichtbaar wordt als u het groene plus(+)teken aanklikt.
De resultaten kunnen meerdere pagina’s beslaan; u kunt het aantal hits per pagina vergroten tot 100 (linksboven).
Klik op de ‘Klik hier…‘-link rechts in de tabel om naar het betreffende artikel te gaan. De link opent in een nieuw venster.