In Maartensdijk stond tot de samenvoeging per 1 januari 2001 met de gemeente De Bilt het gemeentehuis. Het was hoofdkern van de voormalige gemeente die uit vier kernen bestond.
Historisch gezien was het aantal kernen nog veel groter. In totaal zijn in de geschiedenis elf kernen te onderscheiden:Achterwetering,Achttienhoven,Blauwkapel,de Gagel,Groenekan,Hollandsche Rading,Maartensdijk,Nieuwe Wetering,Steinenburg,Tuindorp en Westbroek.
Een aantal kernen is door herindelingen meerdere keren opgegaan in grotere gemeenten, zoals Achttienhoven dat eerst opging in Westbroek en in 1956 met Westbroek in Maartensdijk, dat sinds 2001 in De Bilt is opgegaan. Achterwetering, Nieuwe Wetering, Groenekan en Hollandsche Rading zijn eerder als buurtschappen van het gerecht Oostveen opgegaan in Maartensdijk. Een aantal kernen is opgegaan in de gemeente Utrecht, zoals Blauwkapel, de Gagel en Tuindorp. De kern Steinenburg is in 1954 al bij de gemeente De Bilt gekomen.
Achterwetering
Achttienhoven
Blauwkapel
de Gagel
Groenekan
Hollandsche Rading
Maartensdijk
Nieuwe Wetering
Steinenburg
Tuindorp
Westbroek
Wij maakten van alle historische kernen een korte beschrijving en waar mogelijk verwijzingen naar artikelen in het tijdschrift St Maerten, die specifiek over de betreffende kern gaan.
Artikelen in St Maerten over de gemeente Maartensdijk
Klik op de link om naar het betreffende tijdschriftnummer te gaan en scroll dan naar de juiste pagina.
| Nr | StM-nr | Pag. | Titel | Auteur | Kern | Info |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 01 | link | 3 | Van gerecht tot gemeente (over de geschiedenis en archieven) | Drs. F.E. Brouwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 01 | link | 12 | Dorpen met geschiedenis in gemeente zonder verleden | Dr. A. Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 02 | link | 3 | Maartensdijk: twee-sporenland | Redactie | Gemeente Maartensdijk | |
| 02 | link | 11 | Groot gevaar voor schromelijke ongeluk. | Leo Fijen | Gemeente Maartensdijk | |
| 02 | link | 15 | Spoorlijn door Maartensdijk. Enig in zijn soort. | Joost Middelhoff | Gemeente Maartensdijk | |
| 04 | link | 3 | Inleiding tot Exodus (mei 1945) | Redactie | Gemeente Maartensdijk | |
| 06 | link | 7 | Tuinbouw in de gemeente Maartensdijk | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 06 | link | 14 | Klokken van Maartensdijk | N.Adema | Gemeente Maartensdijk | |
| 06 | link | 21 | De dorpen van Maartensdijk op oude kaarten | Dr. A. Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 07 | link | 3 | Gemeente Maartensdijk een eeuw geleden | Leo Fijen | Gemeente Maartensdijk | |
| 07 | link | 10 | Maartensdijkse klederdracht | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 08 | link | Themanummer Adventkapel in Hollandsche Rading | Gemeente Maartensdijk ,Kern Hollandsche Rading | |||
| 09 | link | Jubileumnummer Bijzondere kaarten | Gemeente Maartensdijk ,Kern Maartensdijk ,Kern Groenekan ,Kern Hollandsche Rading, Kern Westbroek ,Kern Achttienhoven | |||
| 09 | link | 3 | De ontginningen | D. Koen | Gemeente Maartensdijk | |
| 09 | link | 13 | De Eemvaart over Maartensdijks grondgebied | D. Koen | Gemeente Maartensdijk | |
| 10 | link | 14 | De hofstede van de Vrouwe van Elten | L.v.d. Brink | Gemeente Maartensdijk | |
| 11 | link | 3 | Veertig jaar geleden afschaffing van landelijk fenomeen (Maartensdijkse Tol) | Leo Fijen | Gemeente Maartensdijk | |
| 11 | link | 10 | De Afscheiding te Westbroek, Achttienhoven en Maartensdijk | Fenna Brouwer | Gemeente Maartensdijk | |
| special | link | 4 | De schilderingen op de toren van de kerk in Westbroek, onderbouw van de toren, constructie schip | W. Haakma Wagenaar | Gemeente Maartensdijk, Kern Westbroek ,Kern Achttienhoven | |
| 13 | link | 36 | Maartensdijk bevrijd 1945 | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 13 | link | 38 | Verzoek en vervolg (Oproep} | Wim Hoebink | Gemeente Maartensdijk | |
| 13 | link | Themanummer Vijftig jaar bevrijding | Gemeente Maartensdijk ,Kern Maartensdijk ,Kern Groenekan ,Kern Hollandsche Rading, Kern Westbroek ,Kern Achttienhoven | |||
| 14 | link | 17 | De bibliotheek in Maartensdijk | Jettie Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 15 | link | 22 | Historische Schatten in Maartensdijkse | Leen de Raadt | Gemeente Maartensdijk | |
| 16 | link | 4 | De Wapens van Maartensdijk,Westbroek en Achttienhoven | Fenna Brouwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 16 | link | 7 | De uitbreiding van 1953 | Koos kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 18 | link | 3 | 1900 - 2000 Honderd jaar in beeld en woord | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | |
| 18 | link | Themanummer Honderd jaar in beeld en woord | Gemeente Maartensdijk ,Kern Maartensdijk | |||
| 19 | link | 29 | Historische Snippers (over Archieven) | Brita Pilger | Gemeente Maartensdijk | |
| 19 | link | 30 | Open Monumentendag in de gemeente | Lous de Raadt | Gemeente Maartensdijk | |
| 20 | link | Themanummer Miescisko (foto's Frits Jansen) | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | ||
| 21 | link | 18 | De komst van het licht in Maartensdijk | Wim Hoebink | Gemeente Maartensdijk | |
| 22 | link | 40 | Molenwiek of iets fraais op het viaduct? Dat zal de burgemeester zelf wel weten. | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | |
| 22 | link | 4 | Charles Weddepohl (1902-1976) beeldhouwer in Maartensdijk | Wim Hoebink | Gemeente Maartensdijk ,Kern Hollandsche Rading | |
| 23 | link | 4 | De Nachtwacht | E.du Mee | Gemeente Maartensdijk | |
| 24 | link | Themanummer De herindeling | Gemeente Maartensdijk | |||
| 24 | link | 4 | Teloorgang van een boerengemeenschap | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | |
| 24 | link | 15 | Herindeling door de eeuwen | Louis van den Brink | Gemeente Maartensdijk | |
| 24 | link | 31 | Van herberg tot gemeentehuis | Lous de Raadt en Jettie Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 24 | link | 43 | De ambtelijke organisatie na de herindeling | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 24 | link | 46 | Verenigingnieuws 2002 | A.E. Zoetebiert-Kluyver | Gemeente Maartensdijk | |
| 25 | link | 3 | Veen toen, nu landschap | Wim Baas | Gemeente Maartensdijk | |
| 28 | link | 23 | Het water in het Maartensdijks landschap | Wim Baas | Gemeente Maartensdijk | |
| 28 | link | 33 | De vragtveertarieven | Liesbeth du Mee | Gemeente Maartensdijk | |
| 29 | link | 22 | Oude maten en gewichten | Liesbeth du Mee | Gemeente Maartensdijk | |
| 30a | link | Themanummer Annexaties en A27 (30a en 30b) | Gemeente Maartensdijk | |||
| 30a | link | 4 | A27 Een halve eeuw van plan tot realisatie | E.Both-Voskuil en L. de Raadt | Gemeente Maartensdijk | |
| 30a | link | 12 | De strijd tegen de overlast van de A27 | Henk van Gend en Rob Klaassen | Gemeente Maartensdijk | |
| 30a | link | 28 | Groenekan en het zand voor de A27 | Wim Hoebink | Gemeente Maartensdijk ,Kern Groenekan | |
| 30b | link | 4 | Het stinkgat in Goenekan. Van stortplaats tot stiltegebied | Wim Hoebink | Gemeente Maartensdijk | |
| 30b | link | 15 | Stichting Stop Geluidshinder Maartensdijk | Arthur Everts | Gemeente Maartensdijk ,Kern Maartensdijk ,Kern Hollandsche Rading | |
| 30b | link | 27 | En dan het jongste nieuws: Schrijft SSGM geschiedenis? | Arthur Everts | Gemeente Maartensdijk | |
| 31 | link | 2 | Frans Nicolaas Marius Eijck van Zuijlichem | Ada van Deijk | Gemeente Maartensdijk | |
| 32 | link | 24 | De wandborden in de nieuwe Mathildezaal. | Anne Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | Jubileumnummer Omliggende gemeenten | Gemeente Maartensdijk | |||
| 33 | link | 8 | Oproerigheid der boeren in Gooiland in1588 | B. De Ligt | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 18 | De wolvenjacht van 1593 in Het Sticht | Wallie Smits | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 25 | Tienhovens kerkklok in donkere dagen | W.J.A. van 't Einde | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 31 | Pijnenburg landgoed uit de zeventiende eeuw | Hans Bronkhorst | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 40 | Aan Pijnenburg (ode) | Gemeente Maartensdijk | ||
| 33 | link | 41 | Historie van het Nonneland | W.F.Alleijn | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 44 | De veepest van 1744 en 1769 | Wallie Smits | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 53 | Een gemeentelijke herindeling die niet doorging | Lies Haan-Beerends | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 62 | Landlopers | F.Blauwendraad | Gemeente Maartensdijk | |
| 33 | link | 63 | Je voelt je toch Utrechter (Dr.A.van Hulzen) | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | |
| 34 | link | 2 | Molens aan het Zwarte Water | E.du Mee | Gemeente Maartensdijk | |
| 34 | link | 9 | Burgemeester ds.C.van der Voorst van Zijp | Anne Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 34 | link | 16 | Het dorpse gevoel bij voetballen voor SVM | Leo Fijen | Gemeente Maartensdijk | |
| 34 | link | 19 | Tennisvereniging Tautenburg | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 35 | link | Themanummer Gereformeerde kerk | Gemeente Maartensdijk | |||
| 35 | link | 2 | Nederland, Maartensdijk en de gereformeerden | Anne Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 35 | link | 8 | Ooit gereformeerd (19e eeuws fragment) | Harry Zanting | Gemeente Maartensdijk | |
| 36 | link | 2 | Het Kadaster van 1832 Oorsprong, organisatie en gebruiksmogelijkheden | Dick Wijmer | Gemeente Maartensdijk | |
| 36 | link | 7 | Maartensdijk in 1832 Over belastingen en lokale geschiedenis | Dr. Anne Doedens | Gemeente Maartensdijk | |
| 36 | link | 20 | Van Streekarchief naar Regionaal Historisch Centrum | Drs.Jaap Berghoef | Gemeente Maartensdijk | |
| 37 | link | 2 | Lous de Raadt: We moeten de jeugd zien te pakken | Koos Kolenbrander en Maurits Schmidt | Gemeente Maartensdijk | |
| 37 | link | 15 | Landbouw in Maartensdijk omstreeks 1800 | Lous de Raadt | Gemeente Maartensdijk | |
| 38 | link | 2 | Tandarts-kwelling of zegen | Frans Klok | Gemeente Maartensdijk | |
| 38 | link | 11 | Bevrijding Maartensdijk | Koos Kolenbrander | Gemeente Maartensdijk | |
| 38 | link | 13 | Ook dat vragen we de wijkzuster! (Groene kruis) | Vincent van der Linden | Gemeente Maartensdijk | |
| 40 | link | 3 | Honderd jaar zusterwerk (Groene kruis) | Hilde de Haan en A.Schras | Gemeente Maartensdijk | |
| 42 | link | 7 | De vogelwereld in de afgelopen 40 jaar | L.J. Draaijer | Gemeente Maartensdijk | |
| 43a | link | Jubileumnummer: Feest in de gemeente Maartensdijk | Gemeente Maartensdijk | |||
| 43b | link | Jubileumnummer: Feest in de gemeente Maartensdijk | Gemeente Maartensdijk | |||
| 46 | link | 44 | Madelinus in Maartensdijk | L.van der Turk, A. Cruysheer | Gemeente Maartensdijk | |
| 47 | link | 3 | Historische Vereniging koopt ADO-speelgoed | A.Laker | Gemeente Maartensdijk | |
| 47 | link | 7 | Vliegveld Hilversum 75 jaar | K. van Aggelen, K. Pijpers en redactie | Gemeente Maartensdijk, Kern Hollandsche Rading | |
| 50 | link | 20 | Arnoldus Buchelius en de ramen in de kerken in Maartensdijk en Westbroek | G. Boorsma | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | Themanummer: Kunst in Maartensdijk | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | ||
| 51 | link | 4 | Gretha en Adri Pieck | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 6 | Hendrik J.Bellaard | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 8 | Dik Gerrits | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 10 | Dolf Zwerver | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 12 | Mar Diemel | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 14 | Charles Weddepohl | E.du Mee | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 16 | Hans Sibbelee | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 18 | Luigi en Sophie de Lerma | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 20 | Joop van Amstel | L. du Mee en J. Verwer | Gemeente Maartensdijk | |
| 51 | link | 22 | Over Westbroek, Achttienhoven en De Bilts verre verleden | A. Doedens | Gemeente Maartensdijk, kern Westbroek, kern Achttienhoven | |
| 52 | link | 26 | De canon van Maartensdijk | L. du Mee en redactie | Gemeente Maartensdijk | |
| 53 | link | 20 | Zes kernen, zes tentoonstellingen | B. van den Bosch | Gemeente Maartensdijk | |
| 54 | link | 5 | Maartensdijkse schutten | K. Floor | Gemeente Maartensdijk | |
| 54 | link | 12 | De Utrechtse venen | T. Wilmink | Gemeente Maartensdijk | |
| 54 | link | 17 | De Maartensdijkse Minipoldertopdrie | K. Floor | Gemeente Maartensdijk | |
| 55 | link | 10 | Herbertskop en de dertig hoeven | Weia Reinboud | Gemeente Maartensdijk, kern Tuindorp | Oostveen, de Bilt, |
| 55 | link | 15 | Taalkundige aanpassing straatnamen | Redactie, K.Floor | Gemeente Maartensdijk, kern Hollandsche Rading | Vuurse Dreef, Vuursche Dreef |
| 56 | link | 2 | Tolheffing bij koninklijk besluit | Kees Floor | Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk | tolheffing, gemeentetol, bijtol, verpachting, tarieven |
| 56 | link | 12 | Het was niet alles animositeit rond die tollen | Frank Klok | Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk, Kern Groenekan | Teus van Rooijen, WO2, directeur NS |
| 56 | link | 23 | Een andere kijk op het ontstaan van de naam: het Zwarte Water | Rob Hufen Hzn. | Gemeente Maartensdijk, kern Tuindorp, kern Westbroek | Aqua Nigra, slag bij Westbroek, Joost van Lalaing, 1471 |
| 57 | link | 4 | Postale zaken in Groenekan | Frank Klok | Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk, Kern Groenekan | Geschiedenis van de post , Willem Barneveld, Cor Barneveld, postkantoorhouder, posttrein, besteller, Bleeker, Wim Klein, Leen van der Voortgeldverkeer, dienstfiets, |
| 57 | link | 25 | Nieuwe Hollandsche Waterlinie - vloek of zegen? | Frank Klok | Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk, Kern Groenekan | Gemeentebestuur verzoekt ministerie van oorlog om versoepeling van de beperkingen door de kringenwet. Gemeente De Bilt weigert adhesie te betuigen |
| 59 | link | 28 | De genese van de Historische Vereniging Maartensdijk | Frank Klok en Tonneke Wilmink | Gemeente Maartensdijk | Hans Stevens, Anne Doedens, Koos Kolenbrander |
| 60 | link | 3 | Bepaling van de grenzen van Maartensdijk | Kees Floor | Gemeente Maartensdijk | De gemeentegrenzen van Maartensdijk werden volgens de daarvan opgestelde, bewaard gebleven documenten voor het eerst formeel opgemeten en vastgelegd op 26 april 1818. |
| 61 | link | 3 | De prehistorie van de Historische Vereniging Maartensdijk | Frank Klok | Gemeente Maartensdijk | Ver voordat er sprake is van een groepje historisch angehauchten, die met elkaar de lokale geschiedenis bestuderen, is Els de Bouter (1935-2021) in haar eentje al bezig de geschiedenis van Groenekan te documenteren. |
| 61 | link | 6 | Fortenoefening 1881 | Kees Floor | Gemeente Maartensdijk | Nieuwe Hollandsche Waterlinie. Mobilisatie en gevechtsoefening in de forten De Gagel, Blauwkapel, Ruigenhoek en Voordorp. |
| 61 | link | 12 | Noorderpark Herinrichting van het landschap tussen Utrecht en het Gooi | Frank Klok | Gemeente Maartensdijk | Het Noorderpark, ruwweg het gebied tussen de stad Utrecht, het Gooi, de Vecht en De Bilt kent een lange voorgeschiedenis. Dit is het verhaal van de landinrichting cq herinrichting tussen 1985 en 2013 |
| 62 | link | 10 | De grenswijziging van 1830. Waterlinie dicteert grensscheiding | Kees Floor | Gemeente Maartensdijk, kern Maartensdijk | In 1830 ging ruim 90 hectare grondgebied van Maartensdijk over naar Utrecht. Was het pure gebiedshonger, die de Utrechters ertoe dreef een deel van Maartensdijk te annexeren? |
| 62 | link | 16 | Rovere is Italiaans voor eik. Buitenplaats Rovérestein | Ronald van Immerseel | Gemeente Maartensdijk, gemeente Lage Vuursche | Rovérestein is een verborgen parel in de Laagte van Pijnenburg op de grens van de hogere beboste zandgronden van de Utrechtse Heuvelrug en het lagergelegen veenweidegebied. |
| 62 | link | 24 | Over herinrichting en herindeling Naschrift bij ‘Noorderpark Herinrichting van het landschap tussen Utrecht en het Gooi’ | Van de redactie | Gemeente Maartensdijk | De redactie ontving twee reacties op het artikel van Frank Klok in de StM 61 over de herinrichting van het Noorderpark. Reacties van twee bekende en gewaardeerde auteurs: de bekende historicus Anne Doedens en oud-redactielid Wim Hoebink |
| 63 | link | 18 | ‘Gemeentehuiskaart’ broddelwerk | Kees Floor | Gemeente De Bilt, Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk | Caarte van de Landen gelegen onder Oostveen, bestaande in de gehuchten van Herverscop, Maertensdijck, Agterweteringe, Nieuwe en Bisschopswetering, Blaucapel, Twaalf en Zes Hoeven |
| 65 | link | 34 | De Kuyperkaartjes van Maartensdijk | Kees Floor | Gemeente Maartensdijk | In 1871 verscheen de Gemeente-atlas van Nederland. Daartoe waren alle toenmalige gemeenten, waaronder Maartensdijk, in kaart gebracht door Jakob Kuyper. |
| 66 | link | 23 | De kernen van de voormalige gemeente Maartensdijk en het slavernijverleden | Antonie van Harteveld | Gemeente De Bilt, Gemeente Maartensdijk, Kern Maartensdijk, Kern Westbroek, Kern Achttienhoven, Kern Groenekan | Op basis van het onderzoek, dat Dick Berents en Anne Doedens in opdracht van de gemeente hebben verricht: “De Bilt en zijn slavernijverleden.” |