St Maerten 63

1987 – 2022 jubileumnummer

De extra’s uit St Maerten 63, december 2022

In nummer 63 van St Maerten vindt u bij een aantal artikelen een tekstblok met de titel Extra, waarin verwezen wordt naar het internet. Op deze pagina kunt u, voor elk artikel apart, de verwijzingen met één muisklik vinden. Klik op de titel en u springt naar het gewenste artikel.
In de tekst vindt u ook kleine logo’s van het Online Museum De Bilt en/of de Historische Vereniging Maartensdijk. Door te klikken op het logo wordt u doorgeleid naar relevante informatie op de website van de betreffende organisatie.


De laatste pastoor van Westbroek
… die ‘in zijne jeugd de boeken van Luther met ijver gelezen had en daardoor in moeilijkheden gekomen was’
Gemeentehuiskaart broddelwerk
Over landmeters en notabelen
De fabriek in Achttienhoven
Een turbulente bedrijfsgeschiedenis


De laatste pastoor van Westbroek

Het artikel over de laatste pastoor ontstond in eendrachtige samenwerking tussen Anne Doedens en Tonneke Wilmink.
Voor de geïnteresseerde lezer bieden we op onze website het artikel – via onderstaande knop – aan met volledige bronvermelding. De Romeinse cijfers in de tekst verwijzen naar eindnoten. Ook de onderschriften en bronvermeldingen van de afbeeldingen zijn aan het eind van het artikel weergegeven.

Het archief van de laatste pastoor van Westbroek verscheen eerder in 12 delen op het Online Museum De Bilt. Daar zijn ook – van de hand van Anne Doedens – een groot aantal transcripties van de 16e eeuwse documenten te vinden.

De originele documenten zijn opgeslagen in het Utrechts Archief en grotendeels online toegankelijk d.m.v. hoge resolutie scans. Klik hier … voor het Utrechts Archief (zoek in de inventaris naar Waterschap Westbroek en daar vindt u de documenten onder nummer 2721.

Naar boven


Gemeentehuiskaart broddelwerk

We ontvingen veel positieve reacties op het cadeau dat bij de laatste St Maerten was gevoegd. Maar ook een paar kritische! Een aantal leden is namelijk begonnen om de namen van de grondeigenaren, die op de kaart vermeld staan, uit te pluizen. Daarbij bleek een groot deel van de namen op de reproductie heel moeilijk te ontcijferen.
Speciaal voor deze onderzoekers is een hoog-resolutie versie van de kaart beschikbaar. Daarmee kunt u tot op detailniveau inzoomen op de kaart; ook op de verkleurde delen van de kaart zijn dan alle namen te lezen! Stuur een email aan de webmaster en u ontvangt een directe hyperlink naar dit grote (17 MB!) bestand.

Het artikel ‘Gemeentehuiskaart’ broddelwerk, is geschreven door Kees Floor.
Maar Kees schreef al veel meer voor St Maerten. Daarom stellen we hem graag een keer aan u voor:
Drs. C. (Kees) Floor MHD (1947) studeerde ‘Meteorologie en Didactiek’ aan de Universiteit Utrecht (1972) en ‘Human Development in Organisations’ aan de Rijksuniversiteit Groningen (2001). Hij heeft 23 jaar gewerkt bij het KNMI als meteoroloog, docent en hoofd van de afdeling Meteorologische Opleidingen. Ook schreef hij talrijke stukken in verschillende bladen en was hij 13 jaar de extern redactiemedewerker van de Volkskrant. Klik hier … voor de website van Kees Floor.

Andere artikelen van Kees Floor in St Maerten :
De grenswijziging van 1830, St Maerten, april 2022.
Fortenoefening 1881, St Maerten, december 2021.
Bepaling van de grenzen van Maartensdijk, St Maerten, mei 2021.
Op zoek naar ’t Zek, St Maerten, december 2019.
Tolheffing bij Koninklijk Besluit, St Maerten, mei 2019.
De Gelderpolder, St Maerten, december 2018.
De Maartensdijke minipoldertopdrie, St Maerten mei 2018.
Maartensdijke schutten, St Maerten mei 2018.

Meer over oude historische kaarten
Wie meer wil weten over oude historische kaarten van Maartensdijk kan onder meer terecht bij het Online Museum De Bilt. Daar is een zogenaamde ‘rondleiding’ opgenomen, die u digitaal langs een groot aantal kaarten voert. De rondleiding begint hier …

Naar boven


De fabriek in Achttienhoven

In het artikel van Karien Scholten en Jacques Reijniers wordt duidelijk dat ‘de zuivelfabriek’of ‘het landbouwhuis’ of ‘de Gruno’ of ‘Welschen’, zoals het fabrieksgebouw in de volksmond genoemd wordt, deel uitmaakt van de geschiedenis van Achttienhoven en Westbroek. Het is industrieel erfgoed en hopelijk zal het gebouw ook binnen afzienbare tijd het predicaat ‘gemeentelijk monument’ mogen voeren.

Welschen Metaal B.V. (een film van Karien Scholten)

Karien Scholten interviewde de directeur van Welschen bv en filmde het woonhuis en de fabriek. De film is recent opgenomen na het sluiten van de smelterij; het is de situatie die thans (december 2022) nog bestaat. U hoort delen van de interviews, die ook in het artikel zijn afgedrukt.

Over de auteurs, de bronnen en aanvullende literatuur

St Maerten verstrekt bij elk artikel een korte verantwoording. De auteurs leverden echter ook een korte biografie en een uitgebreide literatuur- en bronnenlijst. Voor de geïnteresseerde lezer: klik hier …
Het artikel vermeldt ook de functie van de fabriek tijden de Tweede Wereldoorlog (gaarkeuken) en de gebeurtenissen op 5 mei 1945. De tragische bevrijdingsdag in Westbroek is al vele malen beschreven. Op de pagina ‘WO2 in Westbroek’ (klik hier …) vindt u meerdere hyperlinks naar artikelen over deze dag.

Naar boven